Actieve spieren beïnvloeden de rest van je lichaam tijdens sport. Foto: Kicki
Dit schrijft Milène Catoire in haar proefschrift dat ze woensdag 15 oktober verdedigt.
De promovendus van Humane voeding liet twaalf mannen met één been fietsen. Hierbij verwijderde ze uit beide benen een stukje spierweefsel, voor en na het sporten. Labonderzoek liet zien dat geactiveerde spier, zoals verwacht, allerlei genen aan zetten. Verrassend genoeg veranderde ook de activiteit van rustende spier. Het is het eerste harde bewijs dat actieve spieren andere organen aansturen door signaalstoffen af te geven aan het bloed. Deze stofjes werden eind jaren negentig ontdekt.
Het is onduidelijk wat de signaalstoffen individueel doen. Van één stof – Angptl4 – liet Catoire zien dat deze meehelpt brandstof eerlijk te verdelen over het lichaam. Actieve spieren krijgen meer, terwijl rustende spieren minder brandstof opnemen.
DiabetesCatoir bekeek ook in andere experimenten wat lichaamsbeweging doet met ons lichaam op het allerkleinste niveau, dat van genen en eiwitten. Zo hoopte ze meer effectieve trainingsmethodes te ontdekken, voor sporters maar ook patiënten met type 2 diabetes.
Catoire vond bijvoorbeeld aanwijzingen dat het beter is voor duursporters en diabeten zich te concentreren op duurtraining. Nu krijgen zij vaak het advies dit te combineren met krachttraining. Maar dit remt mogelijk enkele van de positieve effecten. Catoire houdt echter een slag om de arm. ‘We hebben het vermoeden dat alleen duurtraining beter is,’ zegt ze, ‘maar we zijn nog niet ver genoeg voor keiharde uitspraken. Dit onderzoek is een eerste stapje.’
In de praktijk bestaat er zeker behoefte aan effectieve training voor diabetespatiënten, zegt Wendy Wanders, diabetesverpleegkundige bij het Ziekenhuis Gelderse Vallei. Het is zonneklaar dat patiënten profiteren van lichaamsbeweging: ‘Zo hebben minder insuline nodig en hebben lagere glucosewaarden.’ Toch is het in de praktijk moeilijk om mensen goed te helpen. Zo hindert overgewicht en bijbehorende gewrichtspijn mensen bij het sporten. Natuurlijk is er wel meer aan de hand, zegt Wanders. Patiënten zitten vast in een ongezonde levensstijl en missen de motivatie om structureel te bewegen.