foto Bart de Gouw
Een banaan gaat er altijd in. Karen Krul van de Boerengroep hoeft daarom niet erg aan te dringen om het winkelend publiek in de Ketelstraat even te laten stoppen. De bananen liggen op de ene arm van een reusachtige weegschaal. ‘Afrika’ staat er in uitgesneden houten letters boven. De schillen krijgen een plek op de andere arm getiteld ‘Europa’.
De weegschaal staat symbool voor de wereldwijde nutriëntenbalans. Een pakkend beeld, maar eigenlijk klopt het niet helemaal. Kwamen de schillen maar naar Afrika terug, dan was de balans nog enigszins in evenwicht. De praktijk is anders, legt Christy van Beek van Alterra uit. Nutriënten worden niet teruggebracht en zo wordt de Afrikaanse bodem steeds armer, daalt de bodemvruchtbaarheid en komt de voedselzekerheid onder druk te staan.
Jaarlijks gaat er volgens haar op deze manier wereldwijd tien miljoen hectare landbouwgrond verloren. In opdracht van Economische Zaken is Alterra daarom het Fertile Grounds Initiative gestart. Doel is nieuwe concepten te bedenken om de nutriëntenbalans meer in evenwicht te brengen. In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld dat vraag en aanbod van meststoffen beter op elkaar afgestemd moeten worden.
In Burundi bijvoorbeeld loopt zo’n project. ‘Daar hebben we de verschillende bronnen van nutriënten in kaart gebracht en aan elkaar gekoppeld via een soort marktplaats. Organisch afval, afval uit de bio-industrie en dergelijke.’ Van Beek benadrukt overigens dat ze niks tegen kunstmest heeft. ‘Het gaat om integraal management van de bodemvruchtbaarheid. Dat wil zeggen: gebruik maken van de bestaande bronnen en die aanvullen met kunstmest.’
De actie in Arnhem is bedoeld om het publiek bewust te maken van het probleem. Daarvoor is die weegschaal. Maar wat kun je als consument nou doen? Dat is best lastig, erkent Van Beek. ‘Letterlijk terugsturen van de bananenschillen is niet de oplossing. Maar je kunt wel je afval goed scheiden.’
De actie in Arnhem maakt onderdeel uit van een serie publieksacties in aanloop naar de Wereldvoedseldag volgende week donderdag. Meer info is te vinden op de site van one world.