De nieuwe koffieautomaten van Maas leveren lekkere koffie. Een sterke verbetering ten opzichte van de vorige automaten, daar is iedereen het wel zo’n beetje over eens. De ‘truuk’ zit ‘m in het maakproces: de koffie wordt vers gemalen. Dat kun je horen. Maar aan de automaat kleeft een nadeel: het zetten duurt stukken langer. Een trade-off, zoals wetenschappers als Jan Willem van Groenigen (ESG, sectie Bodemkwaliteit) dat noemen.
Van Groenigen werkt in een omgeving waar je je wur-pas moet gebruiken om gratis koffie te kunnen tappen. Voorheen was dat pasje niet nodig. Hij kan daardoor nu niet printen en koffie halen op hetzelfde moment. ‘Mijn productiviteit is naar schatting zo’n twaalf procent gedaald, aangezien printen en koffie drinken de belangrijkste bezigheden zijn van een staflid’, schrijft hij in een schets van het probleem op het ESG-intranet.
Mijn productiviteit is naar schatting zo’n twaalf procent gedaald
Jan Willem van Groenigen
Maar er is meer. Van Groenigen is bodemonderzoeker en dus gewend zaken tot op de bodem uit te zoeken. Met een stopwatch in de aanslag heeft hij de bereidingstijd van alle mogelijke koffie-thee- en chocolade-opties onderzocht. Eenmalig en niet dubbelblind, licht hij desgevraagd toe. De resultaten (zie tabel) zijn daarom indicatief, maar volgens Van Groenigen niet minder schokkend. De verschillen zijn groot. Een dubbele espresso bijvoorbeeld kost liefst tweederde meer tijd dan een latte machiato.
Een consumptie duurt gemiddeld ongeveer een halve minuut. Daar komt nog 13 seconden reinigingstijd bij van de machine plus volgens Van Groenigen ‘minstens 16 seconden om de beker te plaatsen, de keuze te bepalen en naar het scherm te staren om diverse redenen.’ De dubbele espresso duurt het langst. Toch is dat volgens Van Groenigen de beste keuze. ‘Een dubbele espresso kost meer tijd, maar bevat ook meer koffie.’ Per saldo springt de dubbele espresso er daarom ‘roesgewijs’ gunstig uit.
Met het oog op de koffie-kick adviseert Van Groenigen sowieso om altijd de sterkste versie te kiezen van wat je ook drinkt. ‘Dat duurt 7,3 procent langer, maar de roes is 8,3 procent groter. You can’t go wrong with extra strong.’ Van Groenigen benadrukt overigens dat zijn onderzoekje niet is ingegeven door frustratie. Het is meer de wetenschapper in hem die aansloeg. ‘Maar het is zeker waar dat je nu beter niet met zes mensen tegelijk koffie kunt halen, want dan sta je echt lang te wachten.’
Van Groenigen signaleert in verband met de wachttijden nog een fenomeen. ‘De sociale interactie verplaatst zich wat meer van de koffiedrinkplek naar de automaat. Sommige van mijn collega’s vinden dat ook wel weer gezellig. En de kwaliteit van de koffie is echt een stuk beter. Dat is ook wat waard.’