Tijdens het schoonmaken van de netten bevroor opstuivend water onmiddellijk.
Afgezien wordt er al lang niet meer op weg naar Antarctica. Onderzoekers hebben aan boord van onderzoeksschip Polarstern een comfortabele hut, een zacht bed en afwisselend eten. ‘Voor een deel voelt het aan als een hotel,’ zegt Jan Andries van Franeker, DLO-onderzoeker bij Imares. Een internationale club van vijftig biologen bracht hier twee maanden door. Zij willen onder andere beter begrijpen hoe het voedselweb rondom het ijscontinent in elkaar zit.
SUIT, het aangepaste net om onder drijfijs te vissen
Hiervoor viste Van Franeker met een aangepast net op dieren die direct onder het zeeijs leven. Hij vermoedt namelijk dat hier een rijke en – tot dusver onderschatte – voedselbron zit voor roofdieren. Dit zou weer verklaren waarom er rondom het zeeijs meer predatoren leven dan in meer noordelijke wateren. Zulke inzichten in de voedselrijkdom zijn noodzakelijk om de zeeën rondom Antarctica zorgvuldig te kunnen beheren.
In de twee maanden haalde het net vooral krill op, maar ook (inkt)vis, wormen en kwalachtigen. De komende tijd gaat promovendus Fokje Schaafsma de vangst analyseren. Ze kijkt hierbij niet alleen welke dieren er zitten, maar ook hoeveel energie ze bevatten. Zo kun je inschatten hoeveel eten er is voor grotere roofdieren. Behalve deze vangsten werd – per helikopter – het aantal zeevogels en –zoogdieren geteld.
De reis leidde onderzoekers van Punta Arenas in Chili naar Kaapstad. Onderweg voer de Polarstern zuidwaarts, zo’n 300 kilometer de gordel van drijfijs in, al bleef het schip 1500 kilometer verwijderd van het Antarctisch vasteland. Ook deed het verschillende eilanden aan, zoals het woeste Zuid-Georgië maar ook de Falklands waar een ziek bemanningslid van boord ging.
Het was mooi om weer eens het veld in te gaan,’ zegt Van Franeker. ‘Ik had veel te lang achter een bureau gezeten.’ Hij is een ervaren Antarcticaonderzoeker die al negen keer eerder langs het continent voer, en zelfs onderzoek op de pool deed. Toch beleefde hij dit maal een bijzonder moment: ‘Ik zag voor de tweede keer in mijn leven een blauwe vinvis. En als je bedenkt hoeveel uren ik bovenop schepen en uit helikopters naar beneden heb gekeken, doet dat je deugd.
Foto’s: Jan Andries van Franeker
Door een technisch probleem kan er op dit bericht helaas niet gereageerd worden. We hopen dit zo snel mogelijk te verhelpen.