Doel van de proef is: ‘Demonstratie dat de technologie werkt, op een echte schaal, met echt water, midden op de Afsluitdijk,’ zo licht Cees Buisman, hoogleraar Milietechnologie en wetenschappelijk directeur van Wetsus, toe via e-mail. Hij werkt sinds 2004 aan het plan en is voorvechter van de techniek die: ‘CO2-neutraal, volledig schoon en onderdeel van een oneindige cyclus.’ Andere voordelen zijn volgens hem een lage prijs en weeronafhankelijkheid. De belofte om energie op te wekken waar zout en zoet water elkaar ontmoeten bestaat al sinds de jaren zeventig. Het idee is eenvoudig: In zout water komen veel meer ionen (geladen chloor- en natriumatomen) voor. Dit water kun je door naastgelegen kamers leiden van elkaar zijn met een membraan dat slechts positieve of negatieve ionen doorlaat. Uit de spanning die zo ontstaat tussen zout en zoet is stroom op te wekken. De proefcentrale krijgt een capaciteit van 50 kilowatt, vergelijkbaar met ‘een kleine windmolen‘, en wordt gebouwd door een consortium met onder andere waterinstituut Wetsus waarin de WUR participeert. Deelnemende bedrijven zijn onder andere Fuji, Alliander en Redstack. Een bedrag van acht miljoen is afgehaald om de bouw te financieren. De centrale is deel van een groter plan om de Afsluitdijk toekomstklaar te maken. Dit voorziet in een opknapbeurt, meer capaciteit voor de afvoer van IJsselmeerwater en het opwekken van duurzame energie. Het inzetten van blue energy pakt mogelijk ook positief uit voor de natuur. Door de watervermenging ontstaan gebieden met brak water die vaak bijzonder soorten huisvesten. Blue energy heeft veel potentieel maar is nog omgeven met vraagtekens. In een rapport uit 2010 becijfert het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) het potentieel op de Afsluitdijk op 200 megawatt. Op papier kun je daar ruim 450.000 huishoudens van stroom voorzien. ECN meent wel dat deze capaciteit niet voor 2030 gerealiseerd kan worden. Buisman verwacht de vraagtekens ‘binnen enkele jaren’ weg te kunnen nemen. Ook de investeringskosten moeten geen probleem zijn, denkt Buisman, omdat deze in modules van 200 kilowatt kan worden aangelegd.
Financiering proefcentrale ‘blue energy’ rond
Op de Afsluitdijk komt definitief een proefcentrale voor blue energy; energie opgewekt door het vermengen van zout en zoet water. Hiermee wordt een lang gekoesterde wens van WUR-hoogleraar Cees Buisman werkelijkheid.
