Duurzaam kappen in tropisch bos is zo slecht nog niet. Een groot deel van de natuurwaarden van selectief gekapt bos blijft behouden. Dat is de boodschap die een groep wetenschappers afgeeft in een overzichtsartikel in Conservation Letters. Onder hen de Wageningers Pieter Zuidema en Marielos Peña Claros van Bosecologie en bosbeheer. Bij het kappen van tropisch bos hebben wij beelden op ons netvlies van enorme bulldozers die bossen kaalkappen. Maar dat is vertekend. ‘Negentig procent van het tropisch hardhout komt van selectief gekapte bossen’, legt Zuidema uit. ‘Dat betekent zodanig kappen dat de bosstructuur en de natuurlijke regeneratie van het bos in stand blijft. Het gaat dan om een paar tot zo’n twintig bomen per hectare die worden gekapt.’ Dergelijke bossen krijgen het predikaat ‘gedegradeerd’ mee. Ten onrechte, blijkt volgens Zuidema uit bestudering van ruim honderd artikelen over de gevolgen van houtkap voor de natuur. Selectief gekapte bossen behouden zo’n tachtig procent van hun functie als koolstofopslag en dus hun waarde voor het verminderen van de klimaatverandering. De biodiversiteit neemt verder nauwelijks af: 85 tot 100 procent van de soortenrijkdom blijft bestaan.
Corridors
Bij die geringe invloed op de biodiversiteit hoort wel een kanttekening. Biodiversiteit is meer dan alleen soorten tellen. Zuidema: ‘Dat klopt, dat moet je genuanceerd zien. We weten bijvoorbeeld niet wat we nu precies verliezen. Het kan bovendien zo zijn dat je veel meer soorten verliest, maar dat dat gecompenseerd wordt doordat er andere soorten bijkomen.’ ‘Maar de eerste indruk is dat die bossen nog een ongelooflijke waarde hebben’, vervolgt Zuidema. ‘Die moet je dus niet wegzetten als verloren areaal.’ Dat is de positieve boodschap die de groep afgeeft, vindt Zuidema. ‘Dit is een stevig geluid naar die natuurbeschermers die blijven vasthouden aan volledige bescherming als de enige manier om bos te beschermen.’ Dat wil overigens niet zeggen dat strikte bescherming van natuur in reservaten onnodig is. ‘Natuurlijk moet je dat ook doen. Maar zet een deel van het geld en de inspanningen ook in op duurzaam gekapte bossen. Je zou die bossen bijvoorbeeld kunnen gebruiken als corridors tussen natuurreservaten.’