Gaat bij Wageningse natuur- en milieuonderzoekers de vlag uit?
Kees Slingerland,
Algemeen Directeur Environmental Sciences Group ‘De vlag kan zeker uit. Dit is goed nieuws! Eindelijk weer eens positieve aandacht voor het beleidsveld natuur. En als die trend doorzet, komt dat op den duur ook Alterra ten goede. De rijksoverheid heeft een speciale verantwoordelijkheid bij het ontwikkelen en in stand houden van natuur. Die verantwoordelijkheid was de laatste tijd wel erg onder druk komen te staan ten gunste van de economie. We leren hiervan hoe fragiel natuur is in de Haagse politiek. Er is geen garantie dat natuur de komende jaren niet opnieuw onder druk komt te staan. Ik vind het een goede zaak dat het nieuwe akkoord weer wat meer budget beschikbaar stelt voor natuur. Maar het blijft onvoldoende. Jammer genoeg zien we natuur nog steeds alleen maar als kostenpost. Echte duurzaamheid betekent juist een samenspel tussen natuur, bedrijfsleven en samenleving, denk aan people – profit – planet. Ook vanuit de natuur moeten we dat samenspel opzoeken. In de tijd dat er veel geld was voor natuur, is dat wel eens te weinig gebeurd. Alleen in dat samenspel zijn natuurontwikkeling en natuurbeheer op langere termijn geborgd. Alterra moet vooral meegaan in een vernieuwend natuurbeleid, want we gaan niet meer terug naar waar we waren.’
Frank Berendse
Hoogleraar natuurbeheer en plantenecologie: ‘Ik ga meer belasting betalen en ik moet langer doorwerken, maar ik ben hier dolblij mee. Eindelijk is de Tweede Kamer weer aan zet en neemt het heft in eigen handen. Het terugdraaien van 200 miljoen euro aan bezuinigingen op natuur binnen de begroting voor 2013 lijkt een definitief einde van het tijdperk Bleker in te luiden. Dat was echt een dieptepunt in het Nederlandse natuurbeleid. Het blijft natuurlijk afwachten hoe de verkiezingen in september uitpakken en hoe een nieuw kabinetsakkoord er uit zal zien. Toch denk ik niet dat de donkere dagen van Bleker zullen terugkeren. De situatie binnen het CDA is behoorlijk veranderd. Bovendien werken diverse partijen momenteel heel hard aan de initiatiefwet Mooi Nederland die in de plaats van het wetsvoorstel van Bleker moet komen. Voor zover ik nu kan overzien, wordt dat een wet die de Nederlandse natuur wèl een duurzame toekomst biedt.’
Joop Schaminee
Hoogleraar vegetatiesociologie en vegetatieonderzoeker Alterra: ‘Wat mij betreft mag de vlag uit. Cruciaal zijn de andere toon en houding. Die zijn voor mij belangrijker dan het precieze geldbedrag, ook al is het mooi dat er minder bezuinigd gaat worden. Wel blijven er onduidelijkheden. Wat gebeurt er met de nieuwe wetgeving, zoals de Omgevingswet waarin de Natuurwet verankerd zou moeten worden? En wat gebeurt met het natuurakkoord tussen Rijk en provincies? Onder het vorige kabinet gooide het Rijk zijn verantwoordelijkheden in lege zakken over de schutting van de provincies. Het is te hopen dat de Rijksoverheid de overdracht van taken naar provincies nu wél voorziet van solide financiering. Het vorige kabinet heeft een nieuwe koers ingezet. Een minder sturende overheid, decentralisatie naar provincies en meer lokale initiatieven. Ik verwacht niet dat die koers na de val van het kabinet wezenlijk zal veranderen. Een volgend kabinet, van welke signatuur dan ook, zal de klok niet volledig terugdraaien. Ik was dan ook blij verrast om te horen dat er al per ommegaande een reparatie op de natuurbezuinigingen komt. Daarnaast heeft het ministerie van EL&I de laatste jaren fors bezuinigd op natuuronderzoek. En het is nog niet bekend of Den Haag dat ook gaat repareren.’
Tia Hermans
Leider Domein Natuur & Regio, Alterra ‘Natuurlijk ben ik blij. Maar het voortbestaan van de natuur mag niet afhankelijk zijn van wat er in Den Haag geroepen wordt. De politiek is veel te wispelturig. Zestien miljoen Nederlanders zijn medeverantwoordelijk, inclusief het bedrijfsleven. Onderzoekers moeten vooral doorgaan op de recent ingeslagen weg, om het bedrijfsleven te laten zien hoe belangrijk natuur en biodiversiteit zijn voor ons voortbestaan. Werknemers willen een aantrekkelijke woonlocatie, bedrijfsprocessen vragen om schone grondstoffen, en met een groen imago blijf je de concurrentie een slag voor. Naarmate wij meer onderzoek voor bedrijven doen, dat ook door hen betaald wordt, bewijzen wij als onderzoekers ook onszelf een dienst. We komen in nieuwe netwerken terecht, met nieuwe financiers voor onderzoek. Daarmee zorgen we dat we minder afhankelijk worden van EL&I onderzoeksfinanciering.’
Pier Vellinga
Hoogleraar klimaatverandering en waterveiligheid ‘Dit akkoord maakt ons blij. Niet alleen het natuurbeleid krijgt weer wat financiële ruimte, ook op het gebied van energie, gebouwde omgeving en mobiliteit krijgt het streven naar duurzaamheid een nieuwe impuls. Er worden belangrijke stappen aangekondigd naar een vergroening van deeconomie. Deze erkenning van de wereldwijde problemen van natuurdegradatie en klimaatverandering maakt dat je met meer plezier werkt aan je onderzoek. Onder het vorige kabinet waren de deuren voor vernieuwing potdicht. Nu staan ze weer open en kunnen we met slimme ideeën en onderzoekvoorstellen komen. Ook de beleidsmedewerkers en onderzoekfinancieringsorganisaties zijn opgelucht dat deze zwarte periode voorbij is. Wat we ervan leren is dat al het onderzoek dat we hier in Wageningen doen minder vanzelfsprekend is dan we altijd dachten. We moeten het belang ervan elke keer aantonen. Maar inderdaad het akkoord geeft nieuwe energie.’