Uit het overzicht van het Rathenau Instituut blijkt dat het met de wetenschappelijke productie (citatiescores) wel goed zit, maar de wervingskracht is in vergelijking met de andere universiteiten afgenomen. Vooral op het gebied van de tweede geldstroom, subsidies van NWO en KNAW, heeft Wageningen een forse stap terug moeten doen: van koploper in 2002, is ze gezakt naar een plek iets onder het gemiddelde. Op het gebied van de derde geldstroom (contractonderzoek voor bedrijven en overheden) scoort Wageningen nog wel goed. Het Rathenau Instituut oordeelt dat Wageningen daarmee is veranderd van een ‘ondernemende’ naar een ‘maatschappelijke’ universiteit. Minder subsidie Verderop in het rapport wordt ook duidelijk waar de pijn zit: onder de naam ‘vernieuwingsimpuls’ geeft NWO jaarlijks de zogenaamde veni-, vidi-, en vici-subsidies, respectievelijk bedoeld voor jonge, ervaren en zeer ervaren wetenschappers. In die subsidiecarrousel deed Wageningen het van 2001 tot 2010 ronduit slecht in vergelijking met de andere universiteiten. De constatering dat daar ruimte is voor verbetering komt niet als een verrassing, zegt Ab Groen, beleidsdirecteur Onderzoek & Onderwijs. ‘Dat onze score bij NWO beter zou kunnen, is al langer bekend. Daarom geven we onze onderzoekers sinds een paar jaar een betere begeleiding bij de aanvragen die ze doen bij NWO. Daarvan zie je dat het heel direct resultaat oplevert, maar dat is kennelijk nog niet zichtbaar in de cijfers van het Rathenau.’ Een andere factor is dat Wageningen met een van haar belangrijkste thema’s, Food Science, een beetje tussen de wal en het schip valt. Groen: ‘NWO kent weliswaar het thema Health, maar dat gaat vooral over het medisch domein. Het zou goed zijn voor NWO om haar criteria eens opnieuw tegen het licht te houden, want Food Science is inmiddels echt een belangrijk wetenschapsveld.’ Gegroeid Verder heeft Groen enkele kanttekeningen bij de grondslagen van het Rathenau rapport. Bij het bepalen van de tweede geldstroom worden Europese subsidies, de ERC-grants bijvoorbeeld, niet meegerekend. ‘Dat zijn grote bedragen waarmee we de afgelopen jaren goed hebben gescoord.’ De constatering in het rapport dat Wageningen afgelopen decennium minder ‘wetenschappelijk’ zou zijn geworden, herkent hij dan ook niet. ‘Voor mijn gevoel zijn we wetenschappelijk juist sterk gegroeid, en is daar ook meer erkenning voor gekomen uit het internationale wetenschapsveld. Tegelijkertijd zijn we gegroeid in maatschappelijke betekenis en zijn we internationaal ondernemend gebleven.’ Ook daarvoor is overigens onderbouwing te vinden in het Rathenaurapport: Wageningen leverde van 2007 tot 2010 bovengemiddeld veel publicaties en kende het hoogste percentage (54%) publicaties met een internationale samenwerking, een categorie die gemiddeld een hogere impact heeft. Voor het hele rapport zie: http://www.rathenau.nl/publicaties/feiten-en-cijfers-de-nederlandse-universiteiten.html
Wageningen niet meer zo ondernemend?
Wageningen is niet meer de ondernemende universiteit die ze tien jaar geleden was. Dat zegt althans het Rathenau Instituut dat de prestaties van de Nederlandse universiteiten over het laatste decennium overzichtelijk op een rijtje zette.