Aandachtig kijkt vijfdeklasser Dennis de Jong in de brochure. ‘Biotechnologie leek me wel wat, maar dat lijkt hier vooral op biologie met een beetje technologie erbij, terwijl ik het liever andersom heb.’ Tot nu toe vindt Dennis Delft leuker, maar hij kijkt nog even verder. ‘Nee, door langstudeerboete of kredietcrisis laat ik me niet beïnvloeden.’ Zijn moeder knikt bevestigend. ‘Het is dom van de overheid om studenten zo aan te pakken, want zij betalen straks het meeste belasting. Over Dennis maak ik me geen zorgen. Hij is slim genoeg, die het redt best op tijd.’ Toekomstig biotechnoloog Jerome Comes is het zelfs wel met de langstudeerboete eens. ‘Je studie is niet bedoeld om achterover te leunen. En het helpt me om een duwtje in de rug te krijgen. Als ik een bestuursjaar zou willen doen? Ach dat zie ik dan wel.’ Erik Lokhorst (4 vwo) heeft een andere oplossing voor zichzelf bedacht. ‘Ik woon in Veenendaal en kan dus elke dag heen en weer. Niet op kamers gaan scheelt een heleboel.’ Zorgen zijn er wel bij Annelies van Ingen. ‘Ik wil graag iets sociaals, Internationale ontwikkelingsstudies bijvoorbeeld, maar het milieu vind ik ook heel belangrijk. Wat als ik straks de verkeerde keuze maak? Dan kan ik niet meer overstappen.’
Potentiële ZZP’ers
Zulke zorgen heeft de zeventienjarige Anke Martens nog niet. ‘Ik ben me nog aan het oriënteren. Landschapsarchitectuur lijkt me wel interessant, omdat je dan aardrijkskunde in de praktijk ziet. Met baankansen hou ik niet echt rekening.’ Haar moeder schrikt. ‘Nou, voor ons zou een slechte baankans best reden zijn om een andere richting te overwegen. Het is toch belangrijk om te bedenken wat je er mee kunt. Voor ouders is het normaal om daarop te letten.’ Bij Van Hall Larenstein staat Loes Gorseling, vijfdejaars havo. ‘Ik ben hier voor Applied Animal Sciences, maar Fysiotherapie lijkt me ook erg interessant. Kan ik dat hier ook doen? Of er veel werk in Animal Sciences is, weet ik eigenlijk niet.’ Haar moeder wil zich in elk geval niet met de studiekeuze van haar dochter bemoeien. ‘Dat hebben mijn ouders bij mij gedaan, ik wil mijn dochter niet hetzelfde aandoen. Over de baankans van mijn dochter maak ik me geen zorgen. Als je iets echt wil, dan komt het wel goed. Je ziet steeds meer zzp’ers, als je echt van je opleiding houdt dan verzin je wel iets waar geld in zit.’
Gewilde agrotechnologen
Ook een drietal potentiële agrotechnologen uit de Noordoostpolder laat zich niet gek maken. ‘Langstudeerboete of niet, studeren ga ik sowieso wel’, zegt Wouter de Laat. ‘Ik maak me meer zorgen over wat erna komt. Het bietenquotum gaat op de schop, dat kan voor mij een bedreiging zijn. Nu voel ik de kredietcrisis alleen bij de benzinepomp, niet als ik een studie ga kiezen.’ Ook de familie Van der Meulen voelt niets voor een functionele studiekeuze. Dat is niet waar een wetenschappelijke opleiding volgens hen om draait. ‘Er moet juist ruimte blijven voor het "nutteloze" onderzoek’, zegt moeder Marjan met volle overtuiging. ‘Op een universiteit leer je vooral op een andere manier denken’, vult vader Aarnout aan. ‘De opleiding zelf is een beginpunt, geen eindstation; latere keuzes zijn veel belangrijker.’ Dochter Paulien knikt, ze wil vooral doen wat ze leuk vindt en voorlopig lijkt dat Voeding en gezondheid of toch Biologie. Hoge kosten beangstigen haar niet. Paulien glimlacht. ‘Van mijn ouders verwacht ik toch wel enige support.’ Sander de Kraker en Stijn van Gils