Hilhorst en collega’s deden onderzoek naar de hulp aan slachtoffers van verkrachting in de Democratische Republiek Congo. In de oorlog kwamen er meldingen van massa-verkrachtingen die verontwaardiging wekten in de internationale gemeenschap. Gevolg was dat de hulporganisaties massaal toestroomden. In de provincies North and South Kivu, waar Hilhorst onderzoek deed, bieden nu rond de vierhonderd organisaties hulp aan slachtoffers, met een budget sinds 2010 van bijna 90 miljoen dollar. Eenzijdig Door de aandacht voor verkrachting kregen andere noden minder aandacht, zoals bijvoorbeeld kraamhulp, stelt het rapport van het onderzoek, dat gistermiddag uitkwam. De hulp was bovendien eenzijdig: veelal medische bijstand op de korte termijn. Aandacht voor de achterliggende oorzaken, namelijk een zwakke positie van de vrouw in Congo, was er niet. De hulp wordt teveel aangestuurd vanuit de buitenlandse hoofdkantoren van internationale ontwikkelingsorganisaties, zonder goed onderzoek naar de behoeften van mensen en een integrale aanpak daarvan. Opportunistisch Veel internationale organisaties zijn ‘opportunistisch’, staat in het rapport: ‘Ze hebben geen concrete expertise en zijn vooral geinteresseerd in het zekerstellen van fondsen.’ Organisaties moeten een target van een bepaald aantal slachtoffers helpen, en richten zich daarom op makkelijk te bereiken lokaties. Van de andere kant leidde die situatie er ook toe dat verkrachting voorgewend word door arme vrouwen voor wie dat de enige manier is om hulp te krijgen. Commercie Hulp na seksueel geweld is verworden tot commercie, concludeert het rapport. Daarbij is seksueel geweld zowel voor internationale organisaties als voor individuen in Congo business geworden, die de echte bestrijding van het probleem eerder in de weg staat dan helpt. ‘Ontwikkelingsorganisaties spelen te veel in op emoties en lopen hypes achterna, om op die manier geld van donateurs te krijgen’, zei Hilhorst donderdagmiddag in een reactie op Radio 1. ‘Dit laat in feite zien wat er kan gebeuren met de ontwikkelingssamenwerking als er minder overheidsfinanciering voor komt. Ik pleit voor een publiek gefinancierde ontwikkelingssamenwerking.’
‘Bezuinigen leidt tot misstanden OS’
Als in het Catshuis besloten wordt om veel te bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, gaan ontwikkelingsorganisaties zich nog meer richten op de emoties van donateurs, vreest hoogleraar Thea Hilhorst. Een onderzoek in Congo laat zien waar dat toe leidt.