‘Veel deelnemers hebben persoonlijk met kanker te maken en geven er op deze manier een positieve draai aan. Dat is heel speciaal om mee te maken’, vertelt Harma Berends, aio bij de leerstoelgroep Diervoeding en initiatiefnemer achter het Wageningse Zodiacteam voor de Alpe d’HuZes 2012. Berends was vorig jaar als vrijwilliger bij de Alpe d’HuZes, om haar vriend te ondersteunen. Hij fietste, met duizenden anderen, geld bijeen voor de strijd tegen kanker. Het streven is om zes maal de Alpe d’Huez op te fietsen, een klim van 1070 hoogtemeters. In totaal is dat 6500 hoogtemeters op één dag, vergelijkbaar met twintig keer de Eiffeltoren beklimmen, maar dan op de fiets. De opbrengst, in 2011 20 miljoen euro, gaat naar KWF kankerbestrijding.
Elfstedentocht
Geïnspireerd door het sportieve liefdadigheidsevenement zocht Berends collega’s om een team mee te vormen. Nadat de aio in haar eigen leerstoelgroep Diervoeding enkele bereidwilligen had gevonden, klopte ze aan bij de leerstoelgroep Fokkerij en Genetica. Johan van Arendonk is de hoogleraar van die groep. Die weet zich nog goed het moment te herinneren dat Berends hem aansprak over het project. ‘Het enthousiasme straalde van haar gezicht’, zegt hij. De hoogleraar, een doorgewinterde fietser, zei direct ‘ja’ en regelde meteen ook de deelname van collega’s en fietsmaatjes Henk Bovenhuis en Piter Bijma, met wie hij regelmatig routes als de Elfstedentocht (230 km) fietst. Inmiddels acht deelnemers sterk, sloot het Zodiacteam zich aan bij de ‘BIG Challenge’, een initiatief van varkenshouder Herman Houweling, die zelf aan kanker is bezweken. Dit jaar fietsen 185 mensen uit de veehouderijsector mee in de Alpe d’HuZes met als doel 1 miljoen euro in te zamelen. Het Wageningse team draagt daar 40.000 euro aan bij. BIG Challenge ondersteunt de teams met tips, lezingen en gezamenlijke training.
Cool cows
Financieel gaat het goed, er is al meer dan 30.000 euro aan geld en toezeggingen binnen. Diverse leerstoelgroepen, medewerkers van Wageningen UR, de directie van ASG en de raad van bestuur doneren ongeveer 10.000 euro. ‘We dragen Wageningen UR natuurlijk ook uit’, verklaart Van Arendonk. ‘Vanuit de sector vinden ze het leuk dat Wageningen meedoet.’ Bedrijven uit de veehouderijsector schenken dan ook gul aan het team. Berends en consorten hebben bovendien allerlei creatieve manieren bedacht om euro’s te vergaren. Zo gaan de T-shirts met de opdruk ‘varkens/chicks/cows are cool’ als zoete broodjes over de toonbank. Op het lustrumfeest van studievereniging de Veetelers werden snacks verkocht en de opbrengst van de rodeostier was eveneens voor de Alpe d’HuZes. Spinningmarathons in de Bongerd en fitnesscentrum Enjoy leverden meer dan 4000 euro op. In het verschiet liggen een preuvement bij Zodiac en We-day. Op de jaarlijkse sportdag voor personeel wordt een loterij georganiseerd met het andere team van Wageningen UR, de Wageningse wieltjes (zie kader).
Strijd
De teamleden besteden wekelijks vier tot acht uur aan sponsoractiviteiten en trainen. ‘Ik realiseerde me niet dat we er zoveel tijd mee kwijt zouden zijn. Maar ik heb er geen seconde spijt van’, zegt Van Arendonk. Overleg vindt regelmatig plaats in werktijd. Van Arendonk: ‘Het is heel goed voor de sfeer. Bovendien voelt het goed om te doen. Tien jaar geleden heb ik een zwager waar ik veel mee fietste aan kanker verloren. Eén op de drie mensen krijgt kanker. Dan kun je alleen maar hopen dat het zo vroeg mogelijk gediagnosticeerd wordt.’ Nu het team de meeste sponsoractiviteiten achter de rug heeft en de zomertijd is begonnen, gaan de leden meer trainen, bijvoorbeeld met de Veenendaalomloop van 135 kilometer. ‘De Alpe d’Huez is behoorlijk steil, dat begint meteen met 11 procent. Die voortdurende druk op je benen kun je hier niet trainen. Je hebt vooral duurvermogen nodig. Daarom gaan we binnenkort een rondje IJsselmeer fietsen van 360 kilometer’, zegt teamgenoot en universitair docent Piter Bijma. Berends is niet zo’n gepokte en gemazelde fietser als de drie mannen van Fokkerij. ‘Ik heb weleens wat tochten gedaan, maar niet zo fanatiek als nu’, vertelt ze. Het is volgens haar nog maar de vraag of alle acht teamleden er straks in slagen zes keer de berg op te fietsen. ‘Dat hangt ook van de weersomstandigheden af, het is belangrijk dat het niet regent’, stelt Bijma. Teamcaptain Berends gaat het volgens hem wel redden. ‘Indien nodig gaan we je duwen’, zegt hij beslist. Berends hoopt dat hij gelijk heeft. Als vrijwilliger is ze vorig jaar al één keer de berg opgefietst. ‘Langs de hele route staan mensen die je aanmoedigen, je wordt zo omhoog geschreeuwd. Dat is hartstikke mooi, je rijdt met een glimlach omhoog’, herinnert ze zich.
Nog een Wagenings team
Ook de voedingswetenschappers hebben een team, de Wageningse wieltjes. Ze verloren een collega aan kanker. Bij de afdeling Humane Voeding werd Lidwien van der Heyden vorig jaar ziek. Ze had kanker en overleed binnen zes weken. ‘Lidwien werkte hier al lang en was het hart van de afdeling’, zegt onderzoeker Renate Winkels. Winkels nam het initiatief om een team op te richten. ‘Als het zo dichtbij komt, realiseer je je dat er nog steeds heel veel onderzoek nodig is.’ De betrokkenheid heeft ook een vakinhoudelijke kant. Enkele onderzoeksprojecten van de leerstoelgroep Voeding en Kanker krijgen medefinanciering via Alpe d’HuZes. ‘Daarom is het leuk om te laten zien dat onderzoekers zelf ook meefietsen’, vindt Winkels. Het voedingsteam telt vier hoogleraren, namelijk Ellen Kampman, Frans Kok, Kees de Graaf en Renger Witkamp. Een ander teamlid is net hersteld van borstkanker. De meeste teamleden fietsen twee keer de berg op. ‘De meesten van ons zijn geen wielrenners. Twee keer fietsen is dan al een uitdaging.’ Ruim 15.000 euro van de 20.000 euro waar het team op mikt voor de Alpe d’HuZes, is binnen, dankzij het departement Agrotechnologie & Voedingswetenschappen (WU) en de levensmiddelenindustrie. Op de agenda staan verder nog een kindersurvivalmiddag, een diner bij het Rijn IJssel College en de gezamenlijke loterij met het BIG Challenge team op We-day. Op 11 april om 20 uur is er in Forum een debat over voeding en gedragsverandering na kanker met professoren Jaap Seidell (VU), Ellen Kampman en Kees de Graaf. Donaties welkom.