Hoogleraar Vincenzo Fogliano (Food Quality and Design) pleit voor een andere definitie van gezonde voeding. ‘Het moet niet gaan om de mate van bewerking, maar om de nutritionele samenstelling van ons eten. Wat we gezonde voeding noemen is een filosofisch vraagstuk geworden.’
Hoogleraar Vincenzo Fogliano schreef met enkele internationale collega’s onlangs een commentaar naar wetenschapstijdschrift The Lancet. Volgens het artikel waarop hij reageert, wordt de kans op kanker en cardiometabole ziekten hoger als je meer ultrabewerkt eten consumeert. Vorige week verscheen een ander artikel in wetenschapstijdschrift BMJ dat ongeveer hetzelfde beweert. Hij is het niet eens met deze gedachtegang en gaat graag een filosofische discussie aan over de definitie van gezonde voeding.
‘Het is een hardnekkig gerucht dat alles wat de industrie maakt slecht voor ons is’, aldus Fogliano. ‘De industrie maakt inderdaad ongezonde producten, maar lang niet alle producten die de industrie maakt – en die nu het label ultrabewerkt krijgen opgeplakt – zijn ongezond. We moeten daarom van de term ultrabewerkt af.’
Nova-classificatie
Dit probleem komt voort uit de Nova-classificatie, legt Fogliano uit. Deze indeling is een aantal jaar geleden bedacht en wordt sindsdien vaak in onderzoek gebruikt om aan te geven of voedingsproducten bewerkt of onbewerkt zijn. ‘Het is te zwart-wit. Wanneer je deze indeling gebruikt om te bestuderen wat voedingsproducten doen voor onze gezondheid, concluderen onderzoekers bijna altijd dat alle ultrabewerkte producten mensen ziek maken en dat klopt niet.’
‘Neem diepvriesgroenten: groenten uit de vriezer zijn volgens de Nova-classificatie ultrabewerkt, maar ze zijn qua voedingswaarden net zo goed als verse groenten. Bewerkt eten is niet per definitie ongezond en dat is wel hoe het nu geframed wordt. Ik zie liever dat we producten indelen op basis van hun voedingswaarden, zoals nu via de NutriScore wordt gedaan’, zegt Fogliano.
Fastfood
Hij haalt het artikel uit The Lancet erbij. ‘Deze onderzoekers schreven dat zij een verband hadden gevonden tussen de consumptie van ultrabewerkt eten en kanker en cardiometabole ziekten. Uit verdere analyse bleek er eigenlijk alleen een negatief verband te zijn voor dierlijke producten en frisdrank. Dat is weinig verrassend en gaat voorbij aan het feit dat die producten ultrabewerkt zijn.’
Door te kijken naar bewerkt versus onbewerkt maken we de industrie onnodig tot zondebok, vindt Fogliano. ‘Bovendien stimuleert dit denkkader de industrie niet om hun producten te verbeteren, want ze zullen altijd ultrabewerkt blijven. Uiteindelijk verkoopt de industrie gewoon calorieën aan consumenten. De gezonde alternatieven zijn er, maar de vraag stuurt het aanbod. Het is ons consumentengedrag dat bepaalt wat er in de supermarkt ligt en waar we dik of ziek van worden.’
NutriScore
De NutriScore is wat Fogliano betreft een goede ontwikkeling. ‘Het helpt de consument om een gezondere keuze te maken en stimuleert de industrie om zijn producten te verbeteren.’