‘Mensen zijn biologisch zo geprogrammeerd dat we zoete dingen lekker vinden; ook zoete e-sigaretten.’ Foto Unsplash Promovendus Ina Hellmich onderzoekt wat smaak doet met onze waarneming van nicotineproducten en of dat te vergelijken is met smaak in eten. Onlangs publiceerde ze nieuwe resultaten. ‘Voor zover ik weet bestaan er geen e-sigaretten met kaassmaak, terwijl we kaas als voedingsproduct wel lekker vinden.’
Tabaksproducenten vinden steeds nieuwe manieren of producten om hun rookwaar aan de man te brengen. Onderzoekers tonen vervolgens de schadelijke effecten ervan aan en dan volgt er regulering vanuit de overheid op dat specifieke producttype. Promovendus Ina Hellmich (Sensory Science and Eating Behavior): ‘Dat zagen we jaren geleden gebeuren voor sigaretten met smaakjes en onlangs ook voor elektronische sigaretten met smaakjes. Met deze werkwijze lopen we achter de feiten aan.’ Hellmich probeert met haar onderzoek, dat ze samen doet met het RIVM, te generaliseren wat het effect is van smaak op de aantrekkingskracht en verslavende werking van nicotineproducten.
Hartige e-sigaretten
Hellmich en haar collega’s stelden proefpersonen bloot aan beelden van voedingsproducten en e-sigaretten met een zoete danwel hartige smaak. Dat deden ze door deelnemers in een fMRI-scanner te leggen en hen afbeeldingen te tonen van vapes of voedsel terwijl ze via een buisje in de neus zoete of hartige geuren kregen toegediend. Vervolgens vroegen ze de deelnemers hoe lekker ze bijvoorbeeld de hartige e-sigaretten vonden en hoe graag ze dat product zouden willen consumeren. In het analyseren van de resultaten maakten ze onderscheid tussen rokers en niet-rokers.
We kunnen onze kennis over smaakbeleving van voedsel niet vergelijken met vapen
Ina Hellmich, promovendus
‘Het meest schokkend vond ik dat we geen verschillen zagen tussen rokers en niet-rokers in hoe lekker ze e-sigaretten vinden. Niet-rokers wilden ze net zo graag als rokers.’ Hellmich had verwacht dat de nicotineverslaving zou leiden tot een hogere lekker-score bij rokers.
Ook bleek dat alle deelnemers de zoete e-sigaretten net zo lekker vonden als zoet eten. ‘Dat was zo voor rokers en niet-rokers. Mensen zijn biologisch zo geprogrammeerd dat we zoete dingen lekker vinden. Tegelijkertijd wilde niemand hartige e-sigaretten, terwijl beide groepen hartig eten wél lekker vonden. Daarmee tonen we aan dat we onze kennis over smaakbeleving van voedsel niet kunnen vergelijken met die van vapen.’
Onaantrekkelijk voor niet-rokers
Hellmich vond in haar onderzoek geen smaak die wel aantrekkelijk was voor rokers, maar onaantrekkelijk voor niet-rokers. ‘Stel dat rokers zich aangetrokken zouden voelen tot e-sigaretten met een hartige smaak, maar niet-rokers niet, dan zouden beleidsmakers kunnen overwegen om alleen deze smaak toe te staan op de markt. Zo loop je minder risico dat niet-rokers gaan roken.’
Sinds begin dit jaar mogen er geen e-sigaretten met smaakjes, anders dan tabak, verkocht worden. ‘Ons onderzoek ondersteunt die beslissing om op die manier niet-rokers te beschermen. Maar Nederland is klein en andere landen hebben nog geen wetgeving. Met deze data hopen we ook andere landen te kunnen informeren.’
