Ik kreeg een filmpje doorgestuurd via mijn vriendin, het ging viraal op TikTok. Ergens in een park in Berlijn stonden een voor een individuele wandelaars stil zodra de zon begon te schijnen. ‘Wij, na drie maanden zonder zon’, schrijft ze. De mensen stonden daar in hun toevallig identieke zwarte winterjassen met hun lichaam naar de zon gericht, als een stel zonnebloemen, hun ogen dichtgeknepen. Ik vermoed dat beren er ook zo uitzien wanneer ze net uit hun winterslaap komen.
De winterzon! Een momentje van bezinning wanneer je ’s ochtends naar de campus fietst en ze vanachter de wolken tevoorschijn komt. Of wanneer ze plots fel in je ogen schijnt terwijl je in de collegebanken zit. Een moment van geluk (waarvan je helaas maar een halve minuut kunt genieten: daarna gaan de automatische rolluiken naar beneden en verontschuldigt de docent zich ervoor dat we die halve minuut niet op onze laptopschermen konden kijken vanwege het licht. De zon is dan een afleiding uit de buitenwereld, maar lijkt vooral te zeggen: ik besta ook nog!).
Het verschijnsel komt voort uit een algehele obsessie met childhood, al is de gemiddelde TikTok-gebruiker jonger dan ik
Een andere trend, ook vooral op TikTok, is een hevig verlangen naar de lente, nu we midden in de winter zitten. Er worden foto’s geplaatst van idyllische lentelandschappen waaronder tuinvogelgeluiden zijn geplakt. Ik hoor tjiftjafs, koolmezen, tortelduiven. Maar wees gewaarschuwd: de mensen die deze filmpjes maken, geobsedeerd door nostalgie, schijnen ervan overtuigd te zijn dat dit geluiden zijn uit hun jeugd. Het verschijnsel komt voort uit een algehele obsessie met childhood, al is de gemiddelde TikTok-gebruiker jonger dan ik. Het wordt er op die app kennelijk al vroeg ingehamerd dat vroeger alles beter was; voor de pessimistische gebruikers zelfs dat het ‘buiten’ nooit meer zal worden als vroeger. Het commentaar onder de filmpjes reflecteert die nostalgie: ‘waar is dit geluid gebleven? De vogels zingen niet meer zoals vroeger, man’.
Er komt weinig productiefs uit zo’n houding. Wie ervan overtuigd is dat de natuur zoals ‘toen’ (let wel: voor de gemiddelde TikTokgebruiker is ‘toen’ de vroege jaren 2000) niet meer bestaat, zal zich er niet om bekommeren. Maar zelfs in de winterdagen van nu zijn er vogels aan het zingen. Misschien is het tijd voor een momentje bezinning? Het enige wat je hoeft te doen om van zo’n idee af te komen is daadwerkelijk naar buiten gaan, de zon in.
Ilja Bouwknegt (25) is masterstudent Forest and Nature Conservation. Ilja is geïnteresseerd in mens-natuurrelaties en probeert het liefst alle hobby’s ten minste één keer uit. Op dit moment is haken aan de beurt, maar schrijven blijft een favoriet.