Rens Buchwaldt en Solina Diallo. Foto: Guy Ackermans De Wageningse protestgroep Extinction Rebellion voert al meer dan een jaar actie tegen de in hun ogen onduidelijkheid van WUR over samenwerking met bedrijven. Er zijn inmiddels gesprekken geweest met de raad van bestuur. Komen ze dichter bij elkaar?
Extinction Rebellion (XR) eist dat WUR transparant is over haar samenwerkingsverbanden met de private sector. De leden willen een krachtig beleid op het gebied van de klimaat- en ecologische crisis en ze willen dat studenten en medewerkers meer betrokken worden in de besluitvorming. Sinds het begin van hun protestacties heeft de groep gesproken met de raad van bestuur (RvB) en ook een dialoog gevoerd met rector magnificus Arthur Mol over het klimaatbeleid. Toch zet XR de acties voort. Tijd om aan één van de XR-leden, Solina Diallo, en RvB-lid Rens Buchwaldt te vragen of ze al nader tot elkaar komen.
Solina: ‘Wij willen graag weten welke argumenten en risico’s meewegen in de besluitvorming als WUR een samenwerking aangaat met private partijen. Toen Unilever zich op de campus vestigde, konden we weinig gedetailleerde informatie vinden over het proces dat aan de besluitvorming vooraf ging.’
Rens: ‘We kunnen niet langer in ons eentje alle oplossingen en antwoorden vinden. Er zijn veel uitdagingen in de wereld en we willen daar op een positieve manier aan bijdragen. Wij voelen een noodzaak tot samenwerken. Dat betekent samenwerken met niet-gouvernementele organisatie (NGO’s, red.), andere universiteiten en instellingen, maar ook met bedrijven. We hebben beleid geformuleerd over hoe we omgaan met bedrijven en dat is online te vinden. Als nieuwe bedrijven zich op de campus willen vestigen, zijn er criteria en intenties waaraan zij zich moeten committeren. Ten eerste moet er bereidheid zijn deel uit te maken van ons WUR-ecosysteem. Kennisinstellingen moeten actief zijn binnen het domein van WUR en van belang kunnen zijn voor onze studenten en onderzoekers. Daarnaast willen we dat ze hun faciliteiten met ons te delen, en omgekeerd. Kunnen zij ons helpen impact te hebben? Dat is het proces waarin we hen proberen te betrekken.’
Het moet niet bij eisen blijven
Solina: ‘Natuurlijk moeten wij niet in onze ivoren toren blijven zitten. Maar wij vinden dat WUR een verkeerd signaal geeft. De bedrijven op de campus zijn niet divers. Ze hebben allemaal dezelfde visie op bijvoorbeeld de toekomst van het voedselsysteem. Er zijn veel verschillende voedselsystemen en visies op duurzaamheid. WUR richt zich nu op multinationals die een nieuwe vraag creëren waarbij veel technologie en grondstoffen nodig zijn en waarmee de macht binnen het voedselsysteem gecentraliseerd wordt. Hiermee geef je het signaal af dat WUR zich vooral op de private sector richt in haar samenwerkingsverbanden.’
Rens: ‘Daar heb je een goed punt wat de diversiteit van het ecosysteem betreft. We zijn een wetenschappelijke instelling en we moeten onze horizon verbreden. Aan de andere kant zijn er 180 partijen en bedrijven op de campus, dus er zijn verschillende visies. Ik ben het met je eens dat de bedrijven op de campus de grote bedrijven zijn. Maar onlangs hebben we Nergena aangekocht, een gebouw midden tussen de velden ten noorden van de campus. Dat gebouw biedt een uitgelezen kans aan kleinere bedrijven die niet midden op de campus willen zitten, om toch bij ons te komen. NGO’s zouden daar prima passen.’
Solina: ‘Een uitleg als deze is zeker nuttig. Toch vind ik nog steeds dat studenten en medewerkers meer zicht zouden moeten krijgen op de processen die plaatsvinden. Bovendien zou het bestuur moeten laten zien dat het beseft dat sommige besluiten omstreden kunnen zijn.’
Rens: ‘Als we met nieuw beleid of een nieuwe samenwerking bezig zijn, dan delen we dat met verschillende belanghebbenden zoals de WUR-council en de Student Staff Council. Maar één gesprek hierover is inderdaad onvoldoende. Dus proberen we ook anderen te betrekken buiten deze officiële partijen, zoals bij de ontmoeting die rector Arthur Mol had met XR over de klimaatcrisis. We moeten samenwerken.’
Ik zou graag zien dat WUR toegeeft dat voedselproductie een politiek component heeft
Solina: ‘En we moeten aan fundamentele veranderingen werken. Wageningen wil wetenschap bedrijven met maatschappelijke impact. Dat zit inherent politiek in. Maar ondertussen wil men geen politiek standpunt innemen over klimaatverandering.’
Rens: ‘WUR is een mengelmoes van meningen en die nemen we mee. Als we kijken naar de toekomst van voedsel, is er niet één enkele visie die we als dé visie kunnen zien. We moeten voortdurend naar verschillende meningen blijven luisteren om vooruit te komen. Verschillende paden leiden naar verschillende richtingen.’
Solina: ‘Maar het politieke aspect ontbreekt. Het argument dat we meestal te horen krijgen, is dat WUR geen politieke organisatie is. Toch zou ik graag zien dat WUR toegeeft dat voedselproductie een politieke component heeft. Dat zou onderdeel van het gesprek moeten zijn.’
Rens: ‘Onze Social Sciences Group behandelt de politieke kant. En andere wetenschappers werken aan de sociaaleconomische aspecten of de technische aspecten. Het antwoord zit niet in een politieke óf een technische oplossing, maar in een combinatie van de twee.’
Solina: ‘In het strategisch plan kun je lezen dat we maatschappelijke waarden creëren en wetenschap bedrijven die dicht bij de maatschappij ligt. Daar zit toch conflict in? Creëren we niet onvermijdelijk iets politieks in de wetenschap die wij als WUR aan de wereld presenteren?’
Rens: ‘Ons belangrijkste doel is om impact te creëren. Dat kan alleen als we onafhankelijk, betrouwbaar en eerlijk zijn. En niet eenzijdig, want dat tast onze positie aan als bron van kennis en feitelijke informatie en dan kun je geen impact meer hebben.’
Solina: ‘Ik ben blij dat we dit gesprek voeren, maar het is een proces. We blijven actievoeren tot er een fundamentele verandering plaats heeft gevonden in de manier waarop studenten en medewerkers betrokken worden bij besluitvorming.’
Rens: ‘Jullie moeten ook blijven protesteren, maar daarnaast ook in gesprek blijven gaan. Niet alleen eisen stellen. Het moet ergens toe leiden.’
Zie ook: wur.nl/transparantie en wur.eu/transparency