De Tweede Kamer beslist na het zomerreces welke plannen controversieel worden verklaard. Foto Shutterstock Het kabinet is gevallen en nu is de grote vraag: welke plannen gaan nog door en welke schuiven door naar het volgende kabinet?
Demissionair minister Dijkgraaf had allerlei plannen, maar wellicht gooit de val van het kabinet roet in het eten. Studenten en onderwijsinstellingen vinden dat sommige onderwerpen niet kunnen wachten, maar welke?
Bindend studieadvies
Dijkgraaf wil de prestatiedruk verminderen door het bindend studieadvies te versoepelen. Studenten zouden het eerste jaar nog maar 30 punten hoeven te halen en dan nog 30 punten in het volgende jaar.
Universiteiten hopen dat de Tweede Kamer dit plan ‘controversieel’ verklaart. Dan neemt de Tweede Kamer er geen besluit meer over en schuift het door tot na de verkiezingen. ‘Wij vinden het namelijk een slecht plan’, zegt woordvoerder Ruben Puylaert van koepelvereniging UNL.
Studentenorganisatie ISO en de Landelijke Studentenvakbond hopen juist dat de versoepeling er wél komt. ‘Het kan echt een rol spelen bij het verlagen van de prestatiedruk op studenten’, zegt ISO-voorzitter Demi Janssen.
De grootste regeringspartij, de VVD, is behoorlijk kritisch over de plannen. De kans lijkt groot dat dit onderwerp ‘controversieel’ wordt verklaard.
Internationalisering
Dan zijn er de plannen op het gebied van internationale studenten en taal. Om greep te krijgen op de toestroom van studenten uit het buitenland vragen de universiteiten al jaren om ‘sturingsinstrumenten’ zoals een numerus fixus voor de Engelstalige variant van een opleiding en een noodrem voor het geval er te veel studenten van buiten Europa naar een opleiding komen. Voor Wageningen gelden die problemen overigens niet echt, zeiden rector Arthur Mol en onderwijsdecaan Arnold Bregt eerder dit jaar. Zij stellen dat internationale studenten ‘altijd welkom’ zijn aan WUR.
Bij de huidige plannen voor internationalisering horen ook regels over de onderwijstaal en ‘centrale regievoering’. Daar zijn de universiteiten minder enthousiast over. Als het aan hen ligt, gaat dat deel van de plannen voorlopig niet door.
Medezeggenschap
Vooral het ISO noemt nog allerlei andere onderwerpen die wat de studenten betreft op tafel moeten blijven. Bijvoorbeeld het verbeteren van de medezeggenschap. Janssen: ‘Er liggen vier moties, onder meer over richtlijnen voor de vergoeding en faciliteiten. We hopen dat daar uitvoering aan wordt gegeven.’
De kans bestaat dat deze plannen gewoon doorgaan. Vrijwel de voltallige Tweede Kamer steunt de komst van richtlijnen en er is geen wetswijziging voor nodig.
Flexstuderen
Ook zou het ministerie volgens het ISO moeten doorwerken aan het wetsvoorstel voor flexstuderen (in je eigen tempo studeren en betalen per studiepunt). De Tweede Kamer heeft daar laatst ook op aangedrongen. ‘Flexstuderen kan van meerwaarde zijn voor bepaalde groepen studenten, zoals mantelzorgers of studentondernemers’, zegt Janssen.
Toch zou het controversieel verklaard kunnen worden, of misschien trapt de minister zelf op de rem. Dijkgraaf wilde flexstuderen bezien in het licht van een grote ‘toekomstverkenning’ en het is de vraag in hoeverre hij nog op alle bevindingen van de betrokken onderzoeksbureaus gaat reageren.
Sociale veiligheid
Dijkgraaf heeft ook strengere wetten en regels aangekondigd voor de sociale veiligheid aan universiteiten en hogescholen. Het bestuur zou bijvoorbeeld elk vermoeden van seksueel geweld door een medewerker tegen een student moeten melden. Nu is dat alleen verplicht als de student minderjarig is. Ook mag een onderwijsinstelling straks geen zwijgplicht meer opleggen als er een regeling wordt getroffen met slachtoffers.
Tenminste, als het allemaal doorgaat. Het ISO hoopt dat de Tweede Kamer geen spaak in het wiel steekt en de demissionaire minister de ruimte geeft om dit te regelen. ‘Studenten moeten zich gesteund voelen’, zegt Janssen.
Wanneer?
De Tweede Kamer is tot en met 4 september met reces en wil pas daarna bepalen welke onderwerpen ‘controversieel’ zijn, bleek tijdens het debat over de val van het kabinet, dus de partijen hebben nog even tijd om erover na te denken. In de week van 12 september is de officiële stemming.
