Onder onze voeten is het voortdurend oorlog. Planten helpen of hinderen elkaar in de strijd om het bestaan en het gevecht tegen ziekteverwekkende schimmels. Eline Ampt lichtte in haar promotie-onderzoek een tipje van de sluier op van hoe die ondergrondse strijd in zijn werk gaat. Ze kreeg er vanmiddag de Hugo de Vriesprijs voor uitgereikt.
De Hugo de Vriespijs wordt sinds 2000 jaarlijks toegekend aan het beste botanische proefschrift. Ampt (Plantenecologie en Natuurbeheer) kreeg de prijs in Leiden tijdens een symposium van de Koninklijke Nederlanse Botanische Vereniging. Ook vorig jaar ging de prijs naar een Wagenings proefschrift. WUR heeft min of meer een ‘abonnement’ op deze toekenning.
Ampt combineerde volgens promotor Liesje Mommer methodes en concepten uit zowel de fytopathologie als de plantenecologie. ‘De heersende idee is dat biodiversiteit leidt tot betere prestaties van planten. Zij heeft dat idee aangescherpt door aan te tonen dat het niet zozeer om de diversiteit gaat, maar meer om de juiste combinatie van planten.’
Vertraging
Ampt liet met ingenieuze experimenten zien dat een goede buur beter is dan een verre vriend. Sommige buren versnellen de verspreiding van de schimmel, anderen remmen of verhinderen infectie. De structuur van de wortelstelsels van de planten speelt hierbij een prominente rol. Bij vertraging bijvoorbeeld werken de wortels van de buurplant als een soort muur.
Zij is iemand die plezier heeft in het puzzelen met enorm complexe vraagstukken
Liesje Mommer, hoogleraar Plantenecologie
Naast labproeven deed Ampt ook veldproeven en modelstudies. Mommer: ‘Die veldproeven waren echte megaklussen. Daar is veel doorzettingsvermogen voor nodig. We vroegen ons regelmatig af hoe we chocola moesten maken van al die data. De volgende bijeenkomst had ze dat dan netjes opgelost. Zij is iemand die plezier heeft in het puzzelen met enorme complexe vraagstukken.’
Het fundamentele begrip van de ondergrondse interacties tussen planten en schimmels heeft ook direct nuttige kanten. Kennis van burenhulp maakt het volgens Mommer mogelijk teeltsystemen te ontwikkelen die beter bestand zijn tegen verwoestende schimmels. ‘Je moet dus goed moet nadenken over welke soorten je combineert.’