Verschroeiende hitte in Gurgaon, India. Dit voorjaar werden in India hitterecords verbroken van 122 jaar oud. Foto Shutterstock Welk deel van de wereldbevolking dreigt door klimaatverandering in Sahara-hitte te moeten leven? Die vraag analyseerde hoogleraar Marten Scheffer (Aquatische Ecologie en Waterkwaliteitsbeheer) drie jaar geleden met een team van internationale onderzoekers. Dat veelbesproken onderzoek heeft onlangs een update gekregen. Nature Sustainability publiceert er deze week een artikel over.
Met de nieuwe analyse hopen de onderzoekers nieuwe, onorthodoxe vragen te stimuleren over de klimaatverandering en de klimaatkloof. ‘De kosten van klimaatverandering worden vaak uitgedrukt in monetaire termen. Maar economische kosten weerspiegelen nauwelijks het effect op het menselijk welzijn’, aldus Scheffer. ‘Onze bevindingen benadrukken de noodzaak van betere en strengere beleidsmaatregelen om de ongelijkheid in de effecten van klimaatverandering te beperken. Het artikel moet inspireren tot een ommekeer in het denken over wereldwijde klimaatinvesteringen’, benadrukt hij.
Door klimaatverandering komen er meer plekken op aarde waar inwoners worden blootgesteld aan gevaarlijke hitte, met een gemiddelde temperatuur van 29°C of hoger. Dergelijk hoge temperaturen worden in verband gebracht met onder meer verhoogde sterfte, verminderde gewasopbrengst, toegenomen conflicten en meer verspreiding van besmettelijke ziekten. Op dit moment woont ongeveer 1 procent van de wereldbevolking op zo’n gevaarlijk hete plaats, ofwel zo’n 60 miljoen mensen. Met elke 0,1°C extra opwarming boven het huidige niveau neemt dat aantal toe met 140 miljoen mensen, blijkt uit deze studie.
Parijs
Bij ongewijzigd klimaatbeleid stevent de aarde af op een opwarming van zo’n 2,7°C. Als die trend doorzet, leven tegen het einde van deze eeuw rond de 2 miljard mensen op gevaarlijk hete plekken, becijferen de onderzoekers. Lukt het om de opwarming te beperken tot maximaal 1,5°C, zoals het akkoord van Parijs nastreeft, dan valt dat aantal met een factor vijf te verkleinen. ‘Doortastend klimaatbeleid heeft dus een enorm potentieel om de menselijke kosten en de onrechtvaardigheden als gevolg van de klimaatverandering te beperken’, concludeert het artikel.
Economische kosten weerspiegelen nauwelijks het effect van klimaatverandering op het menselijk welzijn
Marten Scheffer, hoogleraar Aquatische Ecologie en Waterkwaliteitsbeheer
Twee concrete voorbeelden maken die claim tastbaar. Voor India, nu al hotspot van gevaarlijk hoge temperaturen, betekent een opwarming van 2,7°C dat 600 miljoen inwoners op gevaarlijk hete plekken leven, tegenover 90 miljoen bij 1,5°C opwarming. Voor Nigeria, ook een hitte-hotspot, betekent een 2,7°C hogere temperatuur meer dan 300 miljoen inwoners op te hete plekken. Bij 1,5°C zijn dat er 40 miljoen.
Klimaatvluchtelingen
En de analyse legt nog meer bloot, benadrukt Scheffer. ‘Bijvoorbeeld dat de uitstoot van 3,5 gemiddelde wereldburger al genoeg is om één persoon aan het eind van deze eeuw in gevaarlijk hete leefomstandigheden te doen belanden – in de praktijk iemand die in een land leeft waar de huidige uitstoot slechts de helft bedraagt van het internationale gemiddelde. Voor inwoners van de Verenigde Staten gaat het zelfs maar om de uitstoot van 1,2 persoon. Zou het dan niet redelijk zijn dat de VS in de toekomst flink meer ontheemden opvangt?’, vraagt hij retorisch.
Naast Scheffer werkten aan het onderzoek wetenschappers mee van de universiteiten van Exeter, Nanjing en Aarhus en het Global Systems Institute. Het artikel is getiteld Quantifying the Human Cost of Global Warming en is gepubliceerd in Nature Sustainability.
