Illustratie Marly Hendricks Naturalis deed het, de Universiteit van Amsterdam wil het en de Erasmus Universiteit denkt erover na: de banden met Shell verbreken. WUR ziet daar geen heil in, maakte bestuursvoorzitter Sjoukje Heimovaara eerder duidelijk in Resource. Hoe denken WUR’ers erover?
‘Iedereen mobiliseren de goede kant op te gaan’
Sjoukje Heimovaara
bestuursvoorzitter Wageningen University & Research
(Uit Resource #11); ‘Ik zie ook de duistere kant van de fossiele industrie. Maar wij werken nu bijvoorbeeld samen met Shell aan een project om biobased vervanging voor fossiele materialen te ontwikkelen. Dat is relevant onderzoek. Ik wil die samenwerking niet beëindigen. Dan heb je op korte termijn goede sier gemaakt, maar het grote probleem van klimaatverandering op de lange termijn niet vooruitgeholpen. De afweging die we elke keer maken, is of de samenwerking bijdraagt aan onze strategische doelen, zoals de klimaatverandering stoppen, zorgen voor eerlijk en gezond voedsel, de natuur en planeet beschermen. (…) We staan voor hele grote transformaties (…) die veel facetten kennen. Dus iedereen die we kunnen mobiliseren om de goede kant op te gaan, moeten we gebruiken.’
‘Ik trek het me niet persoonlijk aan’
Peter Boogaard
buitengewoon hoogleraar Environmental Health & Human Biomonitoring
‘Meer dan 30 jaar heb ik bij Shell gewerkt. Inmiddels ben ik met vervroegd pensioen, maar één dag per week doe ik nog als buitengewoon hoogleraar onderzoek bij WUR – mogelijk gemaakt door Shell, als mijn voormalig werkgever. Daar schaam ik me niet voor. De kritiek op de academische banden met Shell trek ik me ook niet persoonlijk aan. Het scheelt misschien dat ik me bezighoud met onderzoek dat wat verder af staat van de oliebusiness en dat een terrein betreft waar eigenlijk niemand op tegen is: hoe proefdiergebruik kan worden teruggedrongen bij onderzoek naar chemische stoffen. De wettelijke voorschriften impliceren de inzet van heel veel dieren: voor elke stof zo’n 2000 à 2500 proefdieren. Wij proberen een alternatief te ontwikkelen, met relevantere resultaten voor de mens, zónder gebruik van proefdieren.’
‘Verbranden is het slechtste wat je met aardolie kan doen. Maar brandstoffen zijn niet het enige wat uit aardolie wordt gemaakt. De remvloeistof en smeerolie die je elektrische auto nodig heeft, worden er bijvoorbeeld ook mee geproduceerd. En dat geldt voor veel meer onmisbare producten. De komende jaren raken we echt nog niet van aardolie af.
Mensen vergissen zich als ze denken dat de energietransitie sneller gaat door Shell uit te sluiten. Het tegendeel is het geval. Op sectorniveau zijn Europese concerns zoals BP en Shell juist voortrekkers. Dat een groter deel van hun investeringen nog steeds naar fossiel gaat, neemt niet weg dat ze enórme bedragen investeren in verduurzaming. Overigens zijn zelfs de veel laksere Amerikaanse maatschappijen zoals ExxonMobil en Chevron nog klein bier vergeleken met staatsoliebedrijven, zoals Saudi Aramco of Qatar Petroleum – die hebben geen aandeelhouders waaraan ze verantwoording hoeven af te leggen. Dat Shell nu kop-van-jut is, komt grotendeels door onwetendheid over dit soort dingen.’
‘Elke euro in het goede potje is mooi meegenomen’
Rob Manders
businessanalist bij het Facilitair Bedrijf
‘Elke euro die WUR van Shell binnenhaalt, kan niet meer worden geïnvesteerd in fossiele brandstoffen. Shell is best goed bezig. Critici noemen dat greenwashing, maar wat er mis is met Shells investeringen in duurzame projecten is mij niet duidelijk.
Als businessanalist ben ik altijd voor kleine stapjes. Dan kun je evalueren en kijken wat iets oplevert. Het is onmogelijk om Shell in één keer te veranderen in een groene organisatie.
Ook voor de productie van duurzame energie hebben we op dit moment fossiele brandstoffen en materialen nodig. Hoe denk je dat windmolens en zonnepanelen worden gemaakt? We zitten in een transitie en dan moet je alle zeilen bijzetten. Elke euro in het goede potje is mooi meegenomen.’
‘Shell negeren is niet de oplossing’
Sanne Vermeij
voorzitter Studentenraad (op persoonlijke titel)
‘In de studentenraad lopen de meningen over deze stelling behoorlijk uiteen, daarom spreek ik op persoonlijke titel.
Ik snap waar de stelling vandaan komt en dat mensen vraagtekens hebben bij samenwerkingen met een bedrijf als Shell, dat geld verdient in de fossiele industrie. Toch denk ik dat het niet de beste keus is om alle banden te verbreken.
Als je samen met zo’n bedrijf kan onderzoeken welke alternatieven er zijn voor fossiele brandstoffen en zo kan werken aan een duurzamere energievoorziening, is dat juist goed. Daarbij is het wel belangrijk dat zo’n machtig bedrijf niet de uitkomsten van onderzoek beïnvloedt. Maar ik denk niet dat het een oplossing is je kop in het zand te steken, Shell te negeren en door te laten gaan met wat ze nu doen.’
‘Tast de geloofwaardigheid van de wetenschap aan’
Susanne van Donk
onderzoeker bij Wageningen Marine Research
‘Ik ben tegen samenwerken met bedrijven die volop blijven investeren in (nieuwe) fossiele bronnen en hier torenhoge winsten mee behalen, maar die niet gebruiken om substantieel te investeren in hernieuwbare bronnen. Samenwerken met industrie waarvan we weten dat deze destructief is, tast de geloofwaardigheid van de wetenschap aan. Bovendien zorgt het ervoor dat bedrijven hun imago kunnen oppoetsen zonder daadwerkelijk te veranderen. Hiermee legitimeer je de bedrijven die verantwoordelijk zijn voor het klimaatprobleem. Iedereen is het erover eens dat samenwerken met Phillip Morris om longkanker te bestrijden geen optie is. Waarom is samenwerken met Shell tegen de CO2-uitstoot dan doodnormaal?’
‘WUR speelt bewuste rol in greenwashing’
Brigitte Wear
masterstudent Climate Studies
‘De goede band tussen WUR en de fossiele industrie is verontrustend. WUR voert het motto ‘for quality of life’ en profileert zich als de meest duurzame universiteit. WUR doet ook onderzoek naar klimaatrechtvaardigheid en alternatieven voor fossiele brandstoffen. Voor fossiele bedrijven is het geld dat ze uitgeven aan ‘groen’ verwaarloosbaar en het geeft bovendien niet het volledige beeld weer: deze bedrijven draaien nog steeds op de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen en mensen, vooral mensen van het zuidelijk halfrond en mensen van kleur. Door de invloed van de fossiele industrie te accepteren en verwelkomen, speelt WUR een bewuste rol in greenwashing; doet ze aan grootschalige imago-oplichterij en draagt ze bij aan het vertragen van klimaatactie.’
Zie ook de Ingezonden brief van Scientists4Future-Wageningen die Resource eerder publiceerde.
Meepraten: gesprek en symposium
* WUR organiseert voor studenten en medewerkers een gesprek met de raad van bestuur en Scientists4Future Wageningen over de vraag of we de banden met de fossiele industrie moeten verbreken.
14 maart van 12:00 tot 13.30 uur in Omnia
* Scientists4Future Wageningen organiseert een symposium over ‘zien, begrijpen en bediscussiëren van de relatie tussen universiteiten en de olie-industrie’. Met Vatan Hüzeir en Brigitte Wear.
16 maart van 15:00 tot 18:00 uur in Gaia
