Eerst even voorstellen: Noë Baljet (23, Voeding en Gezondheid), Floris Helmendag (20, Moleculaire Levenswetenschappen), Tanguy Heesemans (24, Moleculaire Levenswetenschappen) en Nikoline Marxen (23, Environmental Sciences). Studenten van uiteenlopende studierichtingen die allen meedoen aan het Honours Programme.
Baljet organiseerde voor dat programma onlangs een activiteit over speechen met de burgemeester van Wageningen; de andere drie werken samen aan een onderzoeksproject over medicijnen in afvalwater en binnenkort is er symposium met Eurocommissaris Frans Timmermans. En dat alles dus naast de gewone studie. Wat houdt het programma eigenlijk in? En nog belangrijker: is het alle moeite waard?
Het programma
Honoursstudenten gaan tijdens hun bachelor gedurende ruim twee jaar aan de slag met drie pijlers: verbreding, verdieping en persoonlijke ontwikkeling. De verbreding krijgt meestal vorm in het Honours Investigation Project (HIP): een twee jaar durend multidisciplinair onderzoek waar negen studiepunten voor staan.
Ik denk dat Honours deuren opent
Een coach geeft het onderwerp, maar de invulling en vorm mogen de studenten zelf bepalen. Floris, Tanguy en Nikoline maakten samen met hun HIP-genoten een vis (zie foto).
Floris:‘Dit project gaat over medicijnresten in afvalwater. Die kun je er lastig uitfilteren en dat zorgt voor problemen in de natuur. Sommige vissen veranderen door die medicijnresten bijvoorbeeld opeens van geslacht. Medicijnen die over datum zijn of niet meer nodig zijn, worden nu weggegooid en komen uiteindelijk in het afvalwater terecht. We kunnen ze beter inzamelen bij een apotheek waar ze netjes verwerkt kunnen worden. Daarvoor zijn we een campagne gestart. Met deze vis, met schubben van medicijnverpakkingen, willen we de aandacht trekken.’ Tanguy:‘We gaan ook meten wat de impact is. Of mensen daadwerkelijk meer inzamelen.’
Om te verbreden koos Noë Baljet niet voor een HIP, maar voor een activiteit: twee avonden trainingen om te leren speechen. Noë: ‘Zo oefen je met leiderschap, in plaats van er alleen over te praten. Op de eerste avond kwam de burgemeester van Wageningen op onze uitnodiging vertellen wat een goede speech is. Op de andere avond droegen studenten speeches voor aan een jury.’
Ook Floris nodigde een bekende publieke figuur uit: ‘Op 7 december komt Eurocommissaris Frans Timmermans om met studenten in gesprek te gaan over klimaatbeleid. Iedereen is welkom trouwens, ook niet-honoursstudenten.’
Naast verbreden, moeten de honoursstudenten ook verdiepen en werken aan hun persoonlijke ontwikkeling. Verdiepen gaat door middel van een opdracht die de studenten zelf moeten verzinnen. Tanguy bedacht samen met Floris een nieuw practicum voor een vak.
Soms zit je op zaterdagochtend ergens aan te werken
En Nikoline onderzocht samen met Tanguy een toepassing voor het verzamelen van data bij Wiskunde: ‘Ik miste de toepassing bij dat vak. Het bleef abstract, terwijl ik juist wilde weten: wat kan je ermee?’ Voor het onderdeel persoonlijke ontwikkeling gaan de studenten naar een leiderschapsweekend en lopen ze mee met een leider uit bijvoorbeeld de politiek of het bedrijfsleven. Daarnaast is er een tutor, die studenten coacht in hun persoonlijke ontwikkeling.
Het nut
Een recente studie naar het Wageningse Honours Programme benadrukte de positieve langetermijneffecten van het programma. Honours-alumni geven aan dat ze door het programma beter in staat zijn disciplines te overstijgen en beter kunnen dealen met complexe problemen. Noë: ‘Ik denk dat Honours deuren opent. Ik spreek allerlei bijzondere mensen en verbreed zo mijn netwerk. En ik leer mijzelf goed kennen en mijn grenzen aangeven. Want ik heb wel eens met mijn handen in mijn haar gezeten en gedacht: hoe kom ik deze enorm drukke week door? Dat was leerzaam.’
Dat herkent Floris: ‘Je wordt echt in het diepe gegooid. Dat is lastig, maar ook juist een sterk punt van het programma. Je hebt veel vrijheid en autonomie en leert zo je eigen weg vinden.’ Ook Nikolineis achteraf blij dat er niet te veel sturing en begeleiding was :‘Aanvankelijk had ik er wel behoefte aan, maar nu ben ik juist blij dat we het allemaal zelf hebben uitgevogeld.’ Het volle honoursprogramma legt wel veel druk op de schouders van de studenten. Tanguy: ‘Het vraagt om toewijding en soms offers. Soms zit je op zaterdagochtend ergens aan te werken. Maar dat vind ik het waard.’
Niet voor iedereen
Studenten met de hoogste 10 procent van de cijfers uit periode 1, 2 en 3 krijgen een uitnodiging om zich aan te melden voor het honoursprogramma, maar iedereen mag solliciteren naar een plek. De coördinatoren van het Honours Team bepalen uiteindelijk welke zestig studenten mee mogen doen.
Het programma blijkt niet bij iedereen te passen. Studenten Gerwin Pol (23) en Daphne Schoop (25) stopten na enkele maanden. Daphne: ‘Met mijn sociale studie was ik een vreemde eend in de bijt in ons HIP-groepje. Ik vond het lastig vanuit mijn talenten en interesses bij te dragen. Begeleiding op dit vlak, bijvoorbeeld over hoe je als groep beslissingen neemt, had ons veel kunnen helpen. Ik ben een bestuursjaar gaan doen; daar kreeg ik meer energie van.’
Gerwin: ‘Ik voelde me niet prettig bij het idee dat de best presterende studenten extra aandacht en middelen krijgen van de universiteit. Ik denk toch dat we niet naar gelijke kansen maar naar gelijke uitkomsten moeten streven, zodat studenten uit alle milieus kunnen meekomen.’
Geïnteresseerd geraakt? Opgeven kan tot eind Januari