Gans overleeft schot dankzij gps-logger

Midden in het cijfer 3 van de witte halsband zit een rond gat. Een kogelgat, zegt onderzoeker David Kleijn beslist. Hij heeft dergelijke gaten wel eens eerder gezien op pootringen van ganzen. ‘De wetenschap heeft deze gans het leven gered. Als die halsband er niet had gezeten, was die hele hals doorboord. Dat had-ie niet overleefd.’ Where-abouts De gans waar het om gaat is er eentje van een serie van 21 die in juni 2010 een halsband met gps-logger kreeg omgehangen. Doel van de proef is het zo gedetailleerd mogelijk de ‘where-abouts’ van grauwe ganzen vast te leggen. Kleijn: ‘We willen het ruimtegebruik van ganzen in kaart brengen. Aan de hand daarvan kunnen we dan mogelijk landschappen zo inrichten dat boeren zo min mogelijk schade van ganzen ondervinden.’ Batterij De loggers registreren precies waar de gans is geweest. Die informatie wordt elke dag op gezette tijden verzonden, mits het apparaat een antenne in de buurt ontwaart. De kunst is dus om op het goede moment dicht genoeg (binnen 200 meter) in de buurt te zijn om de data binnen te halen. Continu uitzenden kost teveel stroom, licht Kleijn de wat omslachtige procedure toe. De batterijen van de logger gaan op deze manier ongeveer een jaar mee. Van de meeste van de 21 ganzen waren de gegevens ‘binnen’ voordat de batterij het begaf, licht Kleijn toe. ‘Een paar zijn er gesneuveld, een paar verdwenen. Vorig jaar hebben we er drie teruggevangen, dit was de vierde.’ Kleijn kwam de gans op het spoor door een melding van een fanatieke vogelringer uit Wieringen. ‘Die had twee geloggerde ganzen gezien in een groep van 800-900 ganzen in de Westerlanderkoog. Daarna kreeg ik ook meldingen binnen op de website geese.org. Rui Dat was eind mei, kort voor de rui begint. ‘Maar als ze daar dan rondlopen, dan zullen ze er in de ruiperiode ook wel zitten.’ En dus trok hij er twee zaterdagen terug op uit om de ganzen te vangen. Bij eentje lukte dat uiteindelijk. Spannend is het nu of de hele operatie wat heeft opgeleverd. ‘De gegevens zijn nog niet uitgelezen. We hopen maar dat de logger niet meteen geraakt is, want dan hebben we helemaal geen gegevens.’ Volgens Kleijn is het niet waarschijnlijk dat de gans juist vanwege de logger een gemakkelijk doelwit was. ‘Die witgele halsbanden vallen niet zo op heel erg op. Ze hebben min of meer dezelfde kleur als de borst van de ganzen. Jagers in de buurt hebben bovendien een brief gehad om juist op deze geloggerde ganzen niet te schieten. Maar dat zegt natuurlijk niet alles.’