De onderhandelingen over het vrijhandelsverdrag TTIP zijn controversieel. Foto: Christian Mang
Dat becijfert het Landbouw Economisch Instituut (LEI) in een rapport dat donderdag uitkwam.
Al enkele jaren wordt achter gesloten deuren onderhandeld over een verregaand vrijhandelsakkoord tussen de VS en EU, genaamd TTIP. Dit verdrag moet zorgen voor meer onderlinge handel en investeringen, door handelsbelemmeringen af te breken en regels gelijk te trekken. Het verdrag betreft de hele economie waaronder dus de agrisector.
Het LEI-rapport voorspelt dat een handelsakkoord positief zal uitvallen voor de Nederlandse landbouwexport. Vooral de zuivel en voedselverwerkende industrie, die sterk concurrerend zijn, profiteren. Ondanks deze stimulans neemt het Nederlandse aandeel in de wereldhandel af; de concurrentie profiteert namelijk sterker van een akkoord. Vooral de Nederlandse vleessector zal lijden onder de toegenomen concurrentie, denkt het LEI. De precieze gevolgen voor varkens- en pluimveehouders zijn nu lastig te voorspellen, zegt hoofdauteur Siemen van Berkum: ‘Maar het is mogelijk dat verdere schaalvergroting en sanering de uitkomst zijn’
De VS en EU hebben compleet verschillende visies over hoe je omgaat met risico
Siemen van Berkum
De impact van TTIP is afhankelijk van de uiteindelijke tekst. Een light akkoord dat alleen quota en invoerheffingen schrapt, heeft weinig invloed op de handel. Voor een stevige stimulans moeten EU en VS hun regels, bijvoorbeeld voor voedselveiligheid, in de pas laten lopen. Europa zou bijvoorbeeld steaks kunnen toelaten van koeien die met groeihormonen zijn behandeld. Iets dat nu verboden is. Of er over zulke kwestie overeenstemming komt, is zeer de vraag, zegt Van Berkum: ‘De VS en EU hebben compleet verschillende visies over hoe je omgaat met risico.’
Het is überhaupt een open vraag of er een deal komt. De onderhandelingen kunnen spaak lopen om politieke redenen. Zo lag Frankrijk lange tijd dwars omdat het land de culturele sector wil beschermen. En vanuit het publiek is er keiharde kritiek op de gesloten onderhandelingen over TTIP. Criticasters vinden dat ongekozen onderhandelaars niet zoveel invloed mogen hebben op wetgeving.
Het LEI-rapport is betaald door het ministerie van Economische Zaken.