Kinderen die deelnemen aan de proef eten gele cassave. Foto: Elise Talsma, 2012
Elise Talsma, promovenda bij Humane voeding, toonde dit aan met een veldproef in Kenia. Ze promoveert 3 juli op haar bevindingen.
Wereldwijd krijgen honderd miljoen kinderen te weinig vitamine A binnen. Jaarlijks sterven hierdoor, direct en indirect, zo’n 150 duizend kinderen. Vitamine A-gebrek zorgt onder meer dat kinderen vatbaarder zijn voor infecties, en in ernstige gevallen last krijgen van nachtblindheid. Internationale programma’s verspreiden weliswaar supplementen, maar zij bereiken lang niet alle kinderen.
Talsma vroeg zich af of vitaminerijk basisvoedsel tekorten kan bestrijden. Ze introduceerde daarom in een arme streek van Kenia een gele cassavesoort. Deze bevat veel meer betacaroteen – dat in ons lichaam wordt omgezet in vitamine A – dan de witte cassavesoort die je overal in Afrika vindt.
Gedurende haar proef volgde ze 342 kinderen met een (mild) vitaminetekort, verdeeld over drie groepen. Zij kregen gedurende negentien weken ’s ochtends een bord cassavepuree; de plaatselijke witte cassave, de witte variant met een extra betacaroteen supplement óf de gele cassave. Voor en na deze periode werd gemeten hoeveel vitamine A ze in hun bloed hadden.
Je bent continu aan het improviseren
Elise Talsma
Uiteindelijk bleken de kinderen die gele cassave aten of witte cassave met een betacaroteen supplement, iets meer vitamine A in hun bloed te hebben dan de controlegroep. Het aantal gevallen van vitaminegebrek daalde echter niet significant. Toch is dit een positief resultaat, zegt Talsma, omdat er voor het eerst bewijs is dat gele cassave de vitaminestatus verbetert. ‘Het is heel moeilijk om aan te tonen dat en aanpak met voedsel werkt,’ zegt ze. ‘Voeding werkt nou eenmaal niet zo krachtig als een pil.’
Promoveren op het Keniaanse platteland bleek regelmatig uitdagend. ‘Je loopt elke dag weer tegen huis-tuin-en-keuken-zaken aan,’ zegt Talsma, ‘en je bent continu aan het improviseren.’ Zo was er op sommige ochtenden geen cassavepuree, viel de elektriciteit regelmatig uit en was er nauwelijks medisch personeel.
Aan de andere kant merk je positieve impact ook direct, zegt Talsma: ‘We gingen op zaterdag vaak film kijken met de kinderen, voor sommigen was dat de eerste keer. En vooral bij Tom & Jerry liggen ze dan helemaal dubbel.’ Verder hoopt ze met haar gele cassaveplanten een positieve erfenis achter te laten. Afgelopen november zag ze tijdens een bezoek aan het onderzoeksgebied her en der al planten in tuinen staan.