Er zijn grofweg twee manieren om een probleem op te lossen. De eerste is door de oorzaak van het probleem weg te nemen. De andere is door de negatieve gevolgen van het probleem te verhelpen en dus de oorzaak met rust te laten. De laatste manier wordt normaliter vaker toegepast. Bijna alle problemen in de wereld ontstaan doordat de mens meer wil. Meer voedsel, meer luxeproducten, meer vrienden, meer status of wat dan ook. De oplossingen daarvoor liggen vaak besloten in de techniek (intensieve landbouw, maatindustrie, sociale media) waardoor de oorzaak, het steeds ‘meer’ willen, met rust wordt gelaten.
Het is misschien tijd om eens een pas op de plaats te maken. Waarom doen we eigenlijk wat we doen? Waarom hebben we de drang om de wereld steeds verder te vertechniseren? Waarom volg ik blindelings de massa die me vertelt dat een specifieke ‘oplossing’ gewoon logisch is? Ik zou graag, ook in Wageningen, een lans willen breken voor een wat reflectievere manier van leven. Dat klinkt nogal verregaand wellicht, maar het is eigenlijk heel eenvoudig. De ‘waaromvraag’ mag best wat vaker gesteld worden.
De houding van menig bètawetenschapper en -student neigt vaak naar ‘trust me, I’m an engineer’ en dat is nog logisch ook, de techniek bewijst z’n waarde namelijk volop. ‘Vertrouw nu maar op ons, wij lossen uw problemen wel op’, klinkt het dus vaak in gesprekken tussen alfa’s en bèta’s. Waarom al dat moeilijke ethische en beschouwende gedoe als we ook gewoon de techniek kunnen laten spreken? Natuurlijk groeit de kritiek op de manier waarop we de aarde naar onze hand zetten. De praktijk wijst echter uit dat de oorzaak – de mens – nog altijd lastiger is te veranderen dan het verhelpen van alle negatieve gevolgen die uit de zijn houding voortvloeien. En zolang dit verhelpen goed gaat, zal dat nog wel zo blijven ook.
Reageren op Twitter? @JanWillemK