Waterspinazie is één van de kruiden waarop multiresistentie bacteriën zaten (credit)
Onderzoekers van het Centraal Veterinair Instituut (CVI) wisten in het laboratorium resistente bacteriën te kweken van een achttal kruidensoorten. Hiervan doorzochten ze vervolgens het erfelijk materiaal op zoek naar de verantwoordelijke genen. De resulaten publiceren ze binnenkort in het International Journal of Food Microbiology.
De onderzoekers bekeken onder andere munt en peterselie, maar ook het minder bekende waterspinazie en betelpeperblad. Koks gebruiken deze kruiden veelal rauw waardoor de kans bestaat dat er levende bacteriën in onze darmen belanden. Daar zouden ze hun resistentiegenen kunnen overdragen aan andere bacteriesoorten. Toch betekenen de resultaten niet dat we Thais eten hoeven af te zweren, zegt Dik Mevius, senior onderzoeker bij het CVI. Zo zijn de door zijn team gevonden kiemen nog nooit gezien bij West-Europese patiënten. Bovendien zijn ze niet resistent tegen de ‘laatste verdedigingslinie’ van antibiotica.
Hoewel er dus geen direct gevaar bestaat, wekken de resultaten wel verbazing. ‘Het is opvallend dat we juist op verse kruiden zulke resistente kiemen vinden,’ zegt Mevius. ‘Deze hebben het imago gezond en lekker te zijn.’ Bovendien zijn de bacteriën resistent tegen een flink aantal antibioticatypes. Het is nog onbekend hoe de kruiden exact besmet raken. Mogelijk gebeurt dit via menselijke of dierlijke ontlasting die als mest wordt gebruikt bij de teelt, maar ook besmette handen van telers of sproeisystemen zijn een mogelijke bron.
Verse kruiden hebben het imago gezond en lekker te zijn
Dik Mevius
Het experiment was een pilot van het CVI en de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). De NVWA nam monsters van tien partijen kruiden die naar Nederland werden geïmporteerd vanuit Vietnam, Thailand en Maleisië. In acht hiervan vonden de onderzoekers bacteriën die overleefden wanneer ze werden blootgesteld aan een antibioticum. Daarna doorzochten ze het erfelijk materiaal of er nog andere bekende resistentiegenen aanwezig waren. De NVWA screent ook continu Nederlandse groenten op resistente kiemen.
De afgelopen twintig jaar rukte antibioticumresistentie wereldwijd flink op, vooral in opkomende landen. In deze staten is wel genoeg geld voor antibiotica, maar vaak ontbreken procedures om deze zorgvuldig in te zetten. Ook zijn de middelen voor het beschermen van de voedselveiligheid beperkt. In 2011 werd al pijnlijk duidelijk dat ook planten, bacteriën kunnen verspreiden. In Duitsland werden toen honderden mensen ziek van de EHEC-bacil. Deze bleek zich te hebben verspreid via kiemgroentes die rauw worden gebruikt in salades.