Foto: Shutterstock Veel boeren in het noorden van Bangladesh zijn er niet in geslaagd om biologische gewasbescherming toe te passen in de aubergineteelt. Ze gebruiken wekelijks nog veel pesticiden om de auberginemot (Leucinodes orbonalis) te bestrijden. De milieuvriendelijke alternatieven zijn bekend, maar vooralsnog een theoretisch vergezicht voor de auberginetelers.
Promovendus Naznin Nahar ging eerst met de boeren inventariseren wat de belangrijkste plantenziekten waren. Naast de auberginemot bleken dat twee schimmelziekten en bruinrot te zijn. Ook daartegen gebruikten de telers chemische middelen, maar die bleken geen oplossing. De literatuur stelde een combinatie van biologische middelen voor, maar die waren niet allemaal getest in het veld. Dus ging Nahar met de boeren veldproeven uitvoeren.
Geen meerwaarde
Ze begon bij de opkweek van de aubergineplantjes, waarbij een bodemschimmel de plantjes aantastte. Door de zaden te behandelen met heet water en de ziekteverwekker te verdringen met de nuttige bodemschimmel Trichoderma harzianum, kwamen er 25 tot 64 procent meer gezonde zaailingen op dan met gebruik van het chemische middel. Ook bleek dat de boeren de nuttige bodemschimmel konden combineren met het chemische middel. Daarna onderzocht ze, met deze sterkere zaailingen, de bruinrot. Ook hier had de schimmel T. harzianum een gunstige invloed op het onderdrukken van de bruinrotbacterie. Ze adviseert boeren om deze schimmel ook op de grote velden te introduceren, maar gebruik ervan is duur.
Om de auberginemot te bestrijden, stelde de literatuur een combinatie voor van feromonenvallen en het verwijderen van de aangetaste scheuten en vruchten. De tweede optie werd gelijk afgewezen voor de boeren; te arbeidsintensief. Ze wilden de feromonenvallen met conventioneel sproeien combineren. Daarop stelde Nahar biologische spuitmiddelen voor die minder schadelijk zijn voor het milieu. Die combinatie verhoogde de opbrengsten en inkomsten van de boeren. Na een testjaar stopten de deelnemende boeren met pesticiden, omdat die geen meerwaarde meer hadden bij de bestrijding van de mot.
People management
Het onderzoek van Nahar leverde de boeren een mandje met opties in plaats van een regime van voorschriften. Daardoor konden de boeren proefondervindelijk vaststellen of integrated pest management iets voor hen was en bij welke onderdelen ze baat hadden. Biologische gewasbescherming is mogelijk, maar alleen in combinatie met integrated people management, concludeert Nahar. Ze promoveerde op 17 september bij Paul Struik, hoogleraar Plantenfysiologie.
