Het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos stond in brand. Het kamp was in lockdown wat betekent dat niemand mocht het kamp verlaten. Doordat Europese landen geen vluchtelingen meer opnamen, was het kamp ver over zijn capaciteit. In plaats van aan 3000 mensen bood het aan 13.000 mensen een verblijfplaats.
Na de Turkije-deal van vier jaar geleden is het Europa tot op heden niet gelukt met een structurelere oplossing te komen voor de situatie op de Middellandse Zee en de eilanden. Na een lang debat vorige week kwam onze regering met het voorstel om 100 kinderen en kwetsbaren vervroegd naar Nederland te halen. Dit aantal dat zal worden afgetrokken van de 500 die gepland stonden om volgend jaar te worden opgevangen. Als je kijkt naar het aantal vluchtelingen van alleen al Moria en de omstandigheden waarin zij leven, dan is het moeilijk voor te stellen dat dit aantal van 100 mensen ook maar iets anders kan zijn dan een symbolisch aantal.
Intussen worden boten vol vluchtelingen terug gesleept naar wateren buiten Europa
Structurele oplossing en draagvlak, deze twee concepten worden vaak genoemd wanneer het gaat over vluchtelingen. Over dat eerste kan ik kort zijn: het verschil tussen niets doen en eenmalig 100 mensen opvangen is – wanneer we in termen van structurele hulp praten – nihil. Dan draagvlak: vorige week waren er bij protesten in Utrecht en Amsterdam honderden mensen – onder wie ik zelf – die pleitten voor meer hulp aan en meer opvang van vluchtelingen. Dit is een crisissituatie. Duizenden mensen hebben op dit moment nog minder dan wat ze eerst hadden en het was al vrijwel niets.
Maar voor politici die ons land én Europa vertegenwoordigen is het een ver-van-mijn-bed-show. Zij komen weg met de situatie zoals die nu is en vertalen dat als draagvlak voor het bestaande.
Er moeten toch manieren te vinden zijn om deze mensen – mannen , vrouwen, kinderen, zoals jij en ik – een toekomst te bieden? In Brussel blijft het bij politiek geharrewar. Intussen worden boten vol vluchtelingen teruggesleept naar wateren buiten Europa. Het mag niet, maar het gebeurt wel. Er is geen duidelijke en structurele procedure voor vluchtelingen die aankomen, bij wijze van ontmoedigingsbeleid. Ik hoop dat het snel verandert en dat we onze ogen openen voor de uitzichtloze situatie van deze mensen zonder toekomst of hoop, die uit wanhoop hun ‘huis’ in brand hebben gezet, om verandering eisen.
