Gerritsma (Wowter.net) studeerde Tropische plantenteelt met het specialisme theoretische teeltkunde. Na zijn studie deed hij promotieonderzoek in Indonesië. Daar probeerde hij de groei en opbrengst van oliepalmen en cacaobomen te modelleren. Maar tot een proefschrift kwam het niet. Hij raakte er wel op het spoor van de informatie.
Of liever, het gebrek aan informatie. ‘Ik liep er aan tegen informatie-armoede’, blikt Gerritsen terug. Maar dat heeft wel mijn belangstelling voor informatie aangewakkerd.’ Terug in Nederland stortte hij zich op de bibliografie van het cacao- en chocolade-onderzoek. Het leverde een database met liefst 11.000 referenties op over het onderzoek tussen 1500-2000. ‘Een bestand dat ik met de rest van de wereld ben gaan delen. Het bleek dat ik handig was met data.’
Die handigheid leverde hem aansluitend een baan op bij de bibliotheek. Gerritsma ontwikkelde zich tot dé expert op het gebied van de citatie-analyse en publicatiestrategie. Citatie-analyse is een belangrijk onderdeel van tenure track dat in 2009 werd ingevoerd. Sinds die tijd gaan ook externe visitaties gepaard met een citatie-rapport. Gerritsma maakte die rapportages en werd dé vraagbaak op dit terrein. Vakgenoten riepen hem in 2007 uit tot Informatieprofessional van het Jaar.
Ik heb mijn huid duur moeten verkopen. Die aanpak vonden ze wel heel kwantitatief
Wouter Gerritsma
Met name in de social sciences stuitte die nadruk op het kille cijferwerk aanvankelijk op kritiek. Gerritsma: ‘Ik heb mijn huid daar duur moeten verkopen. Die aanpak vonden ze wel heel kwantitatief. Maar op de rest van de universiteit gaat het ook zo, dus er was geen ontkomen aan.’ Het effect is duidelijk zichtbaar. Sociale wetenschappers hebben hun publicatiestrategie veranderd. Er wordt niet alleen veel meer gepubliceerd, maar vooral ook in andere tijdschriften. Tijdschiften die meetellen in het Web of Science-systeem waarop de citatie-analyse is gebaseerd.
Tegenwoordig kan dankzij het pionierswerk van Gerritsma iedere WUR’er met een paar gerichte klikken citatie-analyse’s op zijn computerscherm toveren. Toch gaat het hem niet om die kille cijfers, maar om het verhaal daarachter. Gerritsma: ‘Ik heb hier een goed instrument ontwikkeld om het verhaal mee te vertellen dat publicatiestrategie werkt. Meten is weten, dat word je in Wageningen met de paplepel ingegoten. Vroeg of laat word je als wetenschapper gecontroleerd. Doe er dus je voordeel mee.’
Gerritsma gaat in Amsterdam op zoek naar nieuwe uitdagingen. ‘Natuurlijk, er blijven hier in Wageningen leuke vraagstukken liggen, maar voor mij is het maken van die citatierapporten toch een stukje corvee geworden. Ik doe het graag, maar ik zoek ook andere uitdagingen. Ik heb hier laten zien dat zo’n bibliometrisch systeem kan werken. Het lijkt me leuk om dit op een algemene universiteit ook toe te passen.’
Zijn vertrek betekent wel dat hij ‘het leukste project van dit moment’ los moet laten: het in kaart brengen en digitaliseren van de volledige Wageningse wetenschappelijke output. Gerritsma: ‘Dus van Wageningen UR en al haar voorlopers. Drie jaar geleden zijn we daarmee begonnen. Het is mijn kindje. In 2018, bij de honderdste verjaardag van WU moet het af zijn. Dat wordt nog een harde dobber.’