Kromhout volgde 35 jaar het voedingspatroon en de gezondheid van honderden mannen uit Zutphen. Een kunstje dat hij niet tegenwoordig niet zou kunnen herhalen, constateert hij bij zijnafscheid. De aandacht voor langlopend onderzoek en preventie zijn ernstig teruggelopen.
‘Ik herken dat helemaal niet’, zegt Marina Senten, hoofd van de afdeling Onderzoekers, professionals en bestuurders van de Hartstichting. ‘Wij investeren nog steeds in langdurige studies van vijf jaar.’ Over nog langere termijnen steunt het fonds bovendien grote thema’s waarin Nederland echt uitblinkt. Wel erkent Senten dat geldbronnen ‘in algemene zin’ flink zijn opgedroogd. ‘We merken ook dat de druk op ons groter wordt’, zegt Senten. ‘Er zijn veel meer goede ideeën dan we kunnen financieren.’
Ook het Diabetesfonds vindt dat langlopende cohortstudies, zoals die van Kromhout, nuttige kennis opleveren. Maar, zegt Suzanne Pieper, teamleider Kennis en onderzoeken bij het Diabetesfonds, het is lastiger geworden lange termijnverplichtingen aan te gaan. ‘Er verandert veel in de fondsenwerving, het publiek is grilliger geworden.’ Vroeger ontvingen fondsen een gestage stroom donaties en legaten. Het huidige publiek is kritischer, en geeft zijn bijdrage bovendien graag aan een specifiek project of patiëntengroep (bijvoorbeeld wel steun voor diabetes type 1, maar niet voor type 2 of vice versa).
Er verandert veel in de fondsenwerving, het publiek is grilliger geworden
Suzanne Pieper, het Diabetesfonds
Het idee dat de interesse voor voeding en preventie is afgenomen, wijst Pieper geheel van de hand. ‘We proberen ons onderzoek juist te spreiden en investeren zeker in preventie.’ Ze wijst bijvoorbeeld op Wageningse studies als SLIM en SLIMMER, die bekijken of je diabetes kan voorkomen en aanpakken met leefstijlveranderingen. De Hartstichting besloot onlangs dat preventie één van de pijlers blijft voor de komende jaren. Zo wil Senten graag uitvinden hoe burgers taaie leefstijlveranderingen – meer bewegen, gezonder eten – langer vol kunnen houden.
De manier waarop wordt gefinancierd is wel veranderd. De Hartstichting steunt tegenwoordig grote samenwerkingsverbanden waarin onderzoekers van meerdere universiteiten samenwerken. Binnen die clubs mag het geld, volgens Senten, ook worden besteed aan het (onderhouden van) langlopende studies, zoals die van Kromhout. ‘Voor voeding hebben we recentelijk nog geen aanvragen gekregen’, zegt Senten. Maar die zijn van harte welkom.
Foto: TodaysArt