Team SenseWURk bij de prijsuitreiking. Foto Rob Lipsius De SensUs Challenge is een jaarlijkse internationale studentencompetitie van TU Eindhoven, met als doel de innovatie van biosensoren in de gezondheidszorg te versnellen. SensUs staat elk jaar in het teken van een andere ziekte. Dit jaar kregen deelnemende teams de opdracht om een biosensor te ontwikkelen voor sepsis, ook wel bekend als bloedvergiftiging.
Inge Braak en Iris Janssen studeren Biotechnology en waren afgelopen jaar gezamenlijk aanvoerder van het negenkoppige team SenseWURk. Braak: ‘Een biosensor is een klein apparaatje dat wordt gebruikt om de concentratie van een stof in je lichaam om te zetten in een meetsignaal. De opdracht was om zo’n biosensor te ontwikkelen waarmee je een bepaalde biomarker kan opsporen. Dit jaar was dat Interleukine-6 of IL-6, een stofje dat je lichaam aanmaakt bij infecties.’ Janssen vult haar aan: ‘Soms kan een lichaam te heftig reageren op infecties, waardoor het zichzelf doodziek maakt. Als dat gebeurt, maakt het lichaam een hele hoge concentratie IL-6 aan. Aan de hoeveelheid IL-6 in je bloed, kun je dus zien in welk stadium van sepsis je zit.’
Hoewel sepsis niet de meest bekende ziekte is, is het wel doodsoorzaak nummer één op de intensive care.
Het team ontwikkelde een soort sneltest – bekend van corona – om IL-6 op te sporen. Janssen: ‘Het ziet er een beetje uit als een coronatest, alleen gebruiken we bloedplasma in plaats van een wattenstaafje met speeksel. Als er IL-6 in het bloedplasma zit, geeft de test een fluorescent signaal af. Hoe hoger de concentratie IL-6, hoe meer fluorescentie.’ Na de test kan de fluorescentie worden gemeten met een reader die aan een computer is gekoppeld. ‘Zo weet je behoorlijk precies hoeveel IL-6 er in het bloedplasma zit.’ Hoe hoger de concentratie des te ernstiger de situatie.
Sepsis
Hoewel sepsis niet de meest bekende ziekte is, is het wel doodsoorzaak nummer één op de intensive care, vertellen de SenseWURk-aanvoerders. ‘Vooral ouderen, mensen met chronische ziekten of verminderde afweer en jonge kinderen lopen risico op sepsis’, vertelt Braak. Janssen: ‘Verschijnselen zijn dat je heel erg koortsig wordt, gaat rillen, het warm krijgt en hartkloppingen hebt.’
Momenteel duurt het nog een aantal uren tot dagen voordat sepsis kan worden vastgesteld in een klinisch lab, vertelt Braak. ‘Met onze sneltest kun je in een half uurtje aangeven hoeveel IL-6 er in bloedplasma zit.’ Janssen: ‘Hoe eerder je sepsis diagnosticeert, hoe eerder je antibiotica toe kan dienen.’ Elk uur uitstel vergroot de kans op overlijden met acht procent. Een goed werkende sneltest kan levens redden.
Elk uur uitstel vergroot de kans op overlijden met 8 procent. Een goed werkende sneltest zou veel levens kunnen redden.
Team SenseWURk is het eerste Wageningse team ooit dat meedeed aan de SensUs Challenge. ‘We hebben het hele jaar bloed, zweet, tranen-hard gewerkt’, zegt Janssen. ‘Vorige week waren we vier dagen in Eindhoven voor de finale. Daar hebben we bedrijven ontmoet, mensen gesproken en moesten we onze sneltest pitchen.’ Braak: ‘We hebben ook geleerd hoe je een businessplan schrijft. Zo’n challenge is dus meer dan alleen de technische kant. Goed als je je breder wil ontwikkelen naast je studie.’
SenseWURk werd tweede met hun sneltest. Het team kijkt nu naar mogelijkheden om de IL-6-test verder te ontwikkelen, vertelt Braak. ‘We wonnen die prijs voor hoe snel en precies de metingen waren. Maar het is nog een prototype en we werken met plasma in plaats van bloed. We moeten dus stappen zetten voordat mensen bijvoorbeeld thuis kunnen zelftesten op sepsis. Maar dit biedt potentie voor huisartsen en ziekenhuizen.’
Verder ontwikkelen
Aart van Amerongen (BioSensing & Diagnostics bij instituut Food & Biobased Research), is een van de begeleiders van SenseWURk: ‘Het was verbazingwekkend om te zien hoe gedreven dit team aan de testontwikkeling heeft gewerkt. Niet alleen voor de studenten maar ook voor ons is deze tweede plaats een verrassing, zeker als je bedenkt dat Wageningen voor het eerst meedeed.’
Inmiddels is duidelijk dat WUR twee studenten uit het team naar de Slush-conferentie in Helsinki laat gaan, waar start-ups, investors, media en grote bedrijven bijeenkomen. Van Amerongen: ‘Misschien is dit de start van een nieuw bedrijf.’
De studenten van team SenseWURk, op alfabetische volgorde: Kimm Borst, Inge Braak, Sieka Buis, Martijn Ekhart, Iris Janssen, Mengyichen Long, Eleni Meuffels, Lutger Rutten, Xueyi Yang. Ze kregen onder andere begeleiding van Aart van Amerongen, Jan Wichers, Ruben Massop, Vittorio Saggiomo en Johannes Hohlbein.
