Foto: Shutterstock Lang was het een raadsel. Van al het plastic dat in de oceanen terechtkomt, werd bij metingen maar een klein deel aangetroffen. De rest was zoek. Nieuw meetwerk op diepten tot voorbij 200 meter laat zien dat daar veel microplastic zit. Hoogleraar Aquatische Ecologie en Waterkwaliteit Bart Koelmans zet de vondst in perspectief.
Is het plastic nu terecht?
‘De vraag is of het wel was verdwenen. Voor mij was het plausibel dat het dieper in de oceaan zat. Een deel van het plastic dat in zee terechtkomt, werd niet teruggevonden in metingen. Maar kun je zeggen dat het verdwenen is, als je maar beperkt meet? We weten al veel langer dat er veel meer microplastic is dan dat de metingen lieten zien. Met modelstudies heeft mijn groep dat in 2017 al aangetoond. Die studie heette niet voor niks: All is not lost.’
Maar het is nu ook met metingen aangetoond.
‘Het is een voorbeeldige studie. Er is goed en betrouwbaar gemeten. Nieuw is dat er op drie verschillende dieptes tot voorbij de 200 meter is gemeten aan de waterkolom. Bovendien zijn kleinere deeltjes gemeten. Tot nu toe werd voornamelijk in de bovenste vijf meter gemeten. Met infra-roodtechniek is ook veel nauwkeuriger gemeten dan voorheen. Het is mooi werk, maar de resultaten zijn niet verrassend. Het raadsel was al opgelost.’
Met modelstudies heeft mijn groep dat in 2017 al aangetoond. Die studie heette niet voor niks: All is not lost
Bart Koelmans, hoogleraar Aquatische Ecologie en Waterkwaliteit
Onder jouw leiding concludeerde een expert-team vorig jaar in een EU-rapport dat het directe risico van micro- en nanoplastics meevalt. Staat die conclusie nog overeind?
‘Ja. De concentratie aan microplastic in deze Britse studie bedraagt ongeveer één deeltje per liter zeewater. Dat is in lijn met ons onderzoek. Die concentratie ligt ver onder de effectdrempels voor gevoelige organismen. Daar komt bij dat de nieuwe studie op maar weinig meetpunten is gebaseerd. Zij hebben op twaalf locaties gemeten over een lengte van 10.000 kilometer oceaan.’
Niets om je zorgen over te maken?
‘Jawel. Als we niets doen, wordt de situatie binnen enkele decennia wel een risico. Het is verontrustend dat die hele waterkolom een soort soep is van allerlei soorten plastic. Aan dat besef draagt deze studie bij. Ik werk nu samen met 15 andere experts aan een EU-voorstel om de hele flow van plastic in kaart te brengen. Hoe kunnen we dat begrijpen, wat zijn de ecologische gevolgen en wanneer bereiken we kritische grenzen.’
