tekst Albert Sikkema en Luuk Zegers illustratie Henk van Ruitenbeek
Fred de Boer
Docent van het jaar 2019 ‘Ik denk dat het komt omdat de lijntjes tussen studenten en docenten kort zijn. Er is in Wageningen individuele aandacht voor de studenten, de groepen zijn kleiner dan bij andere universiteiten en er is voldoende aandacht voor de begeleiding van studenten bij groepswerk, stages en thesis. Die individuele aandacht is onderdeel van de onderwijskwaliteit die door studenten zo positief wordt beoordeeld. Wat ook helpt is dat de studentenpopulatie en Wageningen relatief klein zijn. Dus je herkent docenten en studenten op straat, bij het boodschappen doen en in de bioscoop. Dat versterkt het gevoel van herkenning en individuele aandacht.’
Eva Heijne
Redacteur Keuzegids ‘Wageningen heeft een duidelijke focus qua domein. Er is veel expertise op het gebied van landbouw, voeding, milieu en duurzaamheid. Binnen dat domein biedt Wageningen kleinschalig en innovatiegericht onderwijs aan. Daarnaast richt de universiteit zich op vakgebieden die het ook bij andere universiteiten goed doen, zoals economische opleidingen en sociale wetenschappen. Vakgebieden die doorgaans minder goed scoren, ontbreken in Wageningen.’
Pim Brascamp
Voormalig onderwijsdirecteur WUR ‘Ten eerste worden de studenten in Wageningen serieus genomen door de docenten en het bestuur. Ze hebben invloed via de opleidingscommissies en de studentenraad. Dat waarderen de studenten. Ten tweede voelen de docenten zich betrokken bij het onderwijs, omdat de opleidingen veel invloed hebben op het onderwijsbeleid. Zo is de begeleiding en evaluatie van de scripties ooit bedacht door docenten en daarna door het onderwijsinstituut omarmd. Het is bottom-up. Ten derde vindt iedereen in Wageningen onderwijs belangrijk; waarschijnlijk omdat we 20 jaar geleden zo weinig studenten hadden. De cultuur is: als je geen zin hebt in onderwijs, kom je hier niet werken. En tot slot krijgen de docenten een grote vrijheid om hun vak vorm te geven. Ze hebben de vrije hand. Dat leidt ertoe dat onze docenten voortdurend nieuwe dingen bedenken en creatief lesgeven. Dat motiveert de studenten weer.’
Perry den Brok
Hoogleraar Educatie en Leerwetenschappen ‘Er zijn denk ik een paar troeven. Allereerst zijn we relatief klein, waardoor er goed persoonlijk contact mogelijk is tussen docent en student. Dat is een van de voorwaarden voor tevreden studenten, blijkt ook uit onderzoek. Ten tweede is onderwijs in Wageningen financieel belangrijk voor de leerstoelgroepen. En omdat onderwijs veel geld oplevert voor groepen, krijgt het ook echt prioriteit. De derde troef is de constante verbetering van het onderwijs. We doen hier ontzettend veel op het gebied van onderwijsinnovatie. Daarin hebben we echt een unieke positie in Nederland. Wageningen durft ook niet-traditionele vormen van onderwijs op te pakken. Wat ook helpt is dat er geen faculteiten zijn, waardoor er geen schotten staan tussen de verschillende groepen. Dat helpt qua samenwerking en daar plukken de studenten de vruchten weer van. Als laatste focust WUR zich op een specifiek domein. Het is lastiger om de nummer één te worden als brede universiteit, omdat je het nooit op alle fronten tegelijk goed doet. Los van dat alles hebben we hardwerkende docenten die ook echt hart hebben voor de studenten.’
Sophie Kuijten
Voorzitter studentenraad ‘Ik denk dat het geheim zit in de kleinschaligheid. Docenten zijn hier makkelijk benaderbaar en er heerst een open sfeer. Door die sfeer kunnen eventuele problemen ook snel worden opgelost. Docenten proberen mee te denken en studenten echt te helpen als die ergens tegenaan lopen. Zo voel je je als student begrepen. Veel docenten kennen de naam van hun studenten. Ook kiezen studenten heel bewust voor Wageningen omdat ze geïnteresseerd zijn in de onderwerpen die hier spelen. Als docenten en studenten die oprechte interesse in een vakgebied delen, zorgt dat ook voor een bepaalde ‘klik’. Daardoor wordt het leuker om hier te studeren.’
Michiel Kohne
Antropoloog en WOinActie ‘Er zijn heel veel lijstjes. Ik heb hiervoor in Tilburg en Rotterdam op de universiteit gewerkt en die stonden ook altijd bovenaan. Die ranglijsten zijn vooral een PR-verhaal. Neem de Keuzegids; studenten beoordelen hun opleiding. Er is vrijwel geen student die aan twee universiteiten studeert, Wageningen heeft andere studenten dan Delft en Amsterdam, dan kun je die studentenoordelen toch niet vergelijken? Deze lijstjes spelen vooral een rol om meer studenten te werven. Dat is waar WOinActie, waar ik sympathisant van ben, tegen strijdt. We moeten stoppen met groei om de groei die niets met echte kwaliteit te maken heeft en alleen maar de druk opvoert op met name tenure trackers en mensen met tijdelijke aanstellingen. Deze lijstjes gaan alleen maar over geld en hebben niets met echte kwaliteit te maken.’
Annik Van Keer
Teamleider Undergraduate School, Universiteit Utrecht ‘Als lid van de visitatiecommissie onderwijs heb ik tussen juni 2018 en april 2019 verschillende gesprekken gevoerd op Wageningen University. Wat me bij de gesprekken opviel, was de goede sfeer. Zowel studenten, docenten als management praatten openhartig in onze gesprekken en er hing een gevoel van onderling respect. We bemerkten een open mind om van peers te willen leren. Je voelt een down to earth mentaliteit. Natuurlijk heeft Wageningen inhoudelijk goede onderwijsprogramma’s en een enorme internationale reputatie, maar bepalend – in mijn optiek – is de open geest.’