Theekweekbedden op Java omstreeks 1926. Foto Tropenmuseum Het initiatief voor de driejarige studie komt van de raad van bestuur van WUR. De wens om het eigen koloniale verleden onder de loep te nemen, past in de landelijke trend dat ook banken, steden en multinationals onderzoek doen naar hun eigen banden met het koloniale verleden van Nederland.
De historicus wordt ondergebracht bij de leerstoelgroep Agrarische- en Milieugeschiedenis van hoogleraar Ewout Frankema. ‘Wij doen voortdurend onderzoek naar de koloniale geschiedenis. Maar daarmee neem je meestal niet een instelling of universiteit als uitgangspunt van de studie. Hier nemen we nadrukkelijk onszelf onder de loep.’
Niet oordelen
Volgens Frankema is het niet de bedoeling te oordelen. ‘Daar willen we van wegblijven. Het is niet de insteek om het handelen langs de morele meetlat te leggen. De intentie is om meer over het eigen verleden te weten te komen. Het initiatief is primair gedreven door een gezonde wetenschappelijke nieuwsgierigheid om een deel van het eigen verleden boven tafel te krijgen.’
Wat waren de motieven achter bepaalde programma’s die wel of juist niet in gang werden gezet?
Ewout Frankema, leerstoelhouder Agrarische- en Milieugeschiedenis
De studie moet verschillende vragen beantwoorden. Frankema: ‘Als eerste de wat-vraag: wat deden Wageningers daar en in welk samenwerkingsverband? Een feitenrelaas dus. Daarnaast de hoe-vraag: hoe was het georganiseerd en gefinancierd? Ten derde de waarom-vraag: wat waren de motieven achter bepaalde programma’s die wel of juist niet in gang werden gezet? En tenslotte: welke sporen heeft dit alles nagelaten.’
1876
Als beginpunt van de studie wordt niet 1918 aangehouden, de geboortedag van de Landbouwhogeschool, maar 1876, de start van het landbouwonderwijs in Wageningen. Frankema: ‘Als we activiteiten in den vreemde hebben ontplooid, is dat de eerste mogelijke datum. Ook vóór 1918 werd al landbouwkundig onderzoek gedaan in de tropen. Daar werden van lieverlee Wageningers bij betrokken.’
De studie moet een boek opleveren. Of eigenlijk twee: eentje in het Nederlands en een Engelse vertaling. De historicus zal tijdens de studie langdurig in beide voormalige koloniën verblijven voor onderzoek. De eisen zijn hoog, erkent Frankema. Naast een goed onderzoeker en schrijver, moet de kandidaat ook om kunnen gaan met de ‘publicitaire aandacht’ die de studie naar verwachting oproept. (Solliciteren kan tot en met 31 mei).
