De pedellen in vol ornaat voor de Aula. Vlnr: Lily Kroon, Arianne van Wijk en Renata Michel. Foto Guy Ackermans Als rector magnificus Arthur Mol vandaag de deur van de Aula definitief achter zich dichttrekt, krijgt de universiteit alsnog haar zin: de Aula hoort niet op die plek. Zo zal Mol het zeker niet zien. Maar zo lagen de kaarten wel toen in het voorjaar van 1927 over de locatie van de toen nog te bouwen Aula werd gesteggeld.
Een Aula hoort in een kalme, liefst landelijke omgeving te staan, vindt het hogeschoolbestuur, en niet tussen een studentensociëteit (Ceres) en een druk hotel-restaurant (De Wereld) met een drukke weg en een lawaaiige remmende tram voor de deur. Conclusie: ‘In Wageningen is nauwelijks een terrein te vinden dat minder geschikt is voor een te stichten Aula dan het onderhavige.’
Ook de gemeente is van meet af aan tegen. En dat wordt niet minder als een jaar later het ontwerp van het gebouw wordt gepresenteerd. Het bouwsel van architect Zwiers heeft volgens burgemeester en wethouders (B en W) niet het karakter dat bij zo’n representatief gebouw hoort. De Aula ligt te ver van de andere hogeschoolgebouwen en vooral ook te ver van de weg.
Afgekeurd
Dat laatste slaat op het oorspronkelijke bouwplan. Zwiers situeert (zie tekening) het pand zo ongeveer op de plek van de voormalige bibliotheek achter de huidige Aula. B en W vindt dat maar niks en keurt de plannen af. Dat kan eenvoudig: de bouwverordening verbiedt verder dan 10 meter vanaf de rand van de huidige Generaal Foulkesweg te bouwen.
Deze gang van zaken illustreert de moeizame wijze waarop de Aula tot stand kwam, zegt archivaris Wim ter Beest. Hij dook in het archief van de Aula om de geschiedenis in kaart te brengen. ‘Er was geen of slechte communicatie, er werd langs elkaar heen gewerkt.’
Er was geen of slechte communicatie, er werd langs elkaar heen gewerkt
Wim ter Beest, archivaris WUR
Dat de Landbouwhogeschool een Aula zou krijgen, werd in 1926 beklonken. Het landbouwonderwijs in Wageningen bestaat dat jaar een halve eeuw. Om dat te vieren wordt een commissie in het leven geroepen voor een gepast cadeau. Voorzitter is alumnus en oud-minister van Landbouw, Handel en Nijverheid Folkert Posthuma. Hij vindt dat de Landbouwhogeschool een Aula nodig heeft.
De Wereld
Maar het bestuur van de school zit niet op zo’n gebouw te wachten. Er is veel meer behoefte aan een bibliotheek en een lab voor de hoogleraar Tropische Landbouw. Op Duivendaal is bovendien op dat moment al een houten gebouwtje dat als hulpaula dienst doet. Posthuma drijft evenwel zijn zin door en in juli 1927 wordt voor 20.636 gulden grond aangekocht van hotel De Wereld.
Voor het ontwerp wordt begin 1928 een prijsvraag uitgeschreven. De wedstrijd telt liefst 83 inzendingen. Als winnaar komt de Haarlemse architect Zwiers uit de bus met de creatie ‘Hoe ’t groeide’. De jury roemt met name de ligging zo ver van de weg, de invulling van het voorterrein en de colonnade (een zuilenrij, zie tekening), die de bezoeker van de weg naar de ingang voert. Maar dit gebouw wordt dus nooit gebouwd.
Gesteggel
Het gesteggel over en weer duurt tot eind 1931, als Zwiers een nieuw ontwerp presenteert dat rekening houdt met de stedenbouwkundige eisen van de gemeente. De bouwvergunning komt uiteindelijk in juli 1933 rond. Het hogeschoolbestuur heeft zich dan inmiddels ook neergelegd bij het uiterlijk en de locatie van het pand.
Het duurt vervolgens nog twee jaar voordat de Aula op vrijdag 5 april 1935 wordt geopend, bijna negen jaar nadat het als cadeau werd gegeven. Door het lange wachten is de door giften verzamelde som geld (ruim 55.000 gulden) zo gegroeid dat achter de Aula ook een ruime bibliotheek kan worden gebouwd. Toenmalig koningin Wilhelmina komt naar Wageningen voor de opening.
Oud zeer
Eind goed al goed? Nee, niet helemaal. Oud zeer blijft lang etteren. Bij het diner ’s avonds – de koningin is dan alweer naar huis – haalt de menukaart een oude wond open. Op de achterkant staat de kop van een paard, met daaronder de tekst ‘Een gegeven paard…’
