Begin april hield Scientist Rebellion, de academische tak van Extinction Rebellion, een actieweek. Wereldwijd protesteerden wetenschappers om aandacht te vragen voor onder meer klimaatverandering. Was jij er bij? Nee, ik ben ook thuis gebleven.
Het is een opmerkelijke situatie. Velen van ons onderzoeken belangrijke problemen als klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, sociale ongelijkheid, honger, noem maar op. We beginnen onze papers of rapporten met de tekst dat er een crisis is, dat eerdere inspanningen onvoldoende waren, dat er écht dingen moeten veranderen. Extinction Rebellion is op dit moment de belangrijkste georganiseerde mondiale beweging die daar actie voor voert. Toch is er maar een kleine groep Wageningers actief bij Extinction Rebellion.
Als thuisblijvers kijken we op z’n best meewarig naar hun activisme. Vaak keuren we het af; dan roepen we dat verstorende acties het draagvlak voor duurzaamheidsbeleid ondermijnen of dat het geven van een mening je wetenschappelijke geloofwaardigheid beschadigt. Ondertussen is er niemand die ons vraagt ons te verantwoorden voor het feit dat we thuis blijven, niemand die ons vraagt wat ónze strategie dan is.
Er is niemand die ons vraagt ons te verantwoorden voor het feit dat we thuis blijven
Gelukkig maar. Want ik denk niet dat wij thuisblijvers daar een overtuigend antwoord op hebben. We zullen zeggen dat we niet geloven in radicaal activisme of dat we het ons niet kunnen veroorloven om te worden opgepakt. We zullen zeggen dat ons onderzoek al een belangrijke bijdrage levert en dat we ons daarnaast nog op allerlei manieren maatschappelijk inzetten. Daar zal allemaal een kern van waarheid in zitten. Maar het verhult ook dat we het vooral lekker veilig vinden, thuis blijven. En we ontlopen er ongemakkelijke vragen mee over ons onderzoek: of we wel die diepe, onderliggende problemen bloot weten te leggen en of al die papers en rapporten nu wel zo’n verschil maken.
Daarom, in de nasleep van de actieweek begin april, een oproep tot zelfanalyse voor de thuisblijvers zoals ik: doen we daadwerkelijk alles wat we kunnen? Waar ligt onze rol? Misschien ligt die niet in het activisme van Extinction Rebellion, maar laten we dan kritisch kijken waar we wél een vuist kunnen maken.
Vincent Oostvogels (26) zit in het tweede jaar van zijn promotieonderzoek naar biodiversiteitsherstel in de melkveehouderij. Hij droomt ervan om op een dag zelf een paar koeien te kunnen houden.
