Foto Shutterstock Voor studenten die bij hun ouders wonen, gaat de beurs 91 euro bedragen, melden verschillende media. Vanaf september 2023 krijgen studenten weer een basisbeurs. Morgen wil minister Dijkgraaf daarover een brief naar de Tweede Kamer sturen, maar de plannen zijn deels uitgelekt via het AD.
De nieuwe basisbeurs zou lager zijn dan vroeger, maar de aanvullende beurs hoger. Die is bedoeld voor studenten uit gezinnen met een laag inkomen. De aanvullende beurs zou maximaal 419 euro bedragen bij een ouderlijk inkomen onder de 34.600 euro (de oude grens lag rond de 33 duizend euro).
| Type beurs | Nieuw | Oud |
| Uitwonend | 255 | 312 |
| Thuiswonend | 91 | 112 |
| Aanvullende beurs | 419 | 299 |
Het kabinet heeft ook andere mogelijkheden doorgerekend, meldt het AD, zodat de Tweede Kamer een goede afweging kan maken. Het is nog niet bekend of de basisbeurs alleen voor nieuwe eerstejaars gaat gelden, die in september 2023 beginnen, of ook voor studenten die komende september al van start gaan. Met name de hogescholen willen daarover snel duidelijkheid, om een dip in de aanmeldingen te voorkomen.
‘Compensatie‘
De zogenoemde ‘pechstudenten’ van het leenstelsel zouden volgens het AD 359 euro per misgelopen jaar basisbeurs krijgen. Bij een vierjarige studie is dat dus 1.436 euro. Dan moeten ze wel een diploma behalen. Zo gaat het trouwens ook met de basisbeurs: die wordt pas een gift als je afstudeert. Er is ook een tweede scenario om de pechgeneratie tegemoet te komen. Daarin zouden ze, zonder diploma-eis, 259 euro per jaar terug kunnen krijgen. Vier jaar levert dan 1.036 euro op. Dat is dus ook een mogelijkheid. De oude basisbeurs is afgeschaft per september 2015. Daarmee wilden VVD, PvdA, D66 en GroenLinks geld vrijmaken om het hoger onderwijs te verbeteren. Uiteindelijk bleef alleen de VVD nog voorstander.
Vouchers
De eerste vier lichtingen van het leenstelsel krijgen een studievoucher van 2.000 euro voor extra scholing vijf tot tien jaar na hun afstuderen. Daar kwam ook felle kritiek op: wie zit daarop te wachten, zo vroeg in de loopbaan? Kun je daarmee niet een deel van je studieschuld aflossen? Dat zou echter meer kosten dan het kabinet had gereserveerd. Het hield er rekening mee dat een deel van de pechstudenten geen beroep zou doen op die voucher, en dat doen ze natuurlijk wel als het contant geld is. Als de Tweede Kamer dat mogelijk wil maken, daalt de waarde van de voucher naar 1.770 euro per student.
Protest
Dat er geen serieuze compensatie komt voor leenstelselgeneratie is al langer bekend. Deze pechstudenten hebben vaak een schuld opgebouwd van tienduizenden euro’s. Daarmee staan ze 10-0 achter, zei Ama Boahene van de Landelijkse Studentenvakbond. ‘Het is ontzettend goed nieuws dat er eindelijk een einde komt aan het leenstelsel, maar compensatie voor de leenstelselgeneratie mag niet ontbreken.’ Volgens Resource-blogger Emma Mouthaan heeft de leenstelselgeneratie ‘geen hol‘ aan de gebrekkige compensatie. Collega-blogger Steven Snijders schreef: ‘De studenten vóór ons krijgen een beurs, de studenten ná ons krijgen een beurs, en de pechgeneratie komt er berooid vanaf.’ Onder de noemer #NietMijnSchuld wordt het leenstelprotest dan ook voortgezet als compensatieprotest.
HOP, Bas Belleman
