Graanexport uit Oekraine, foto Shutterstock Wageningen Economic Research (WEcR) opent deze week een website om het ministerie van LNV, het agrarisch bedrijfsleven en andere geïnteresseerden op de hoogte te stellen van de gevolgen van de oorlog in Oekraïne op de voedsel- en energiesituatie.
Ten eerste zijn Oekraïne en Rusland belangrijke graanexporteurs in de wereld. Rusland neemt normaal 20 procent van de graanexport voor zijn rekening, Oekraine 10 procent. Veel graan ligt nu in opslag in beide landen. Door de sancties tegen Rusland en kapotgeschoten havens in Oekraïne komt dat graan niet of nauwelijks op de wereldmarkt.
Vluchten
Bovendien moeten de Oekraïense boeren nu gaan zaaien voor de volgende oogst, vertelt WUR-alumnus Kees Huizinga, die een grote boerderij heeft in Oekraïne. Maar door de oorlog is dat onmogelijk. Hoe groot het effect daarvan op de wereldgraanprijzen is, kan WEcR nog niet zeggen. ‘Het kost tijd om scenario’s door te rekenen met onze economische modellen’, zegt onderzoeker Ron Bergevoet. Boer Huizinga is het land inmiddels ontvlucht.
Naast de uitval van graanproductie in Oekraïne ziet Bergevoet veel meer economische effecten van de oorlog. De export van Nederlandse landbouwproducten naar Oekraïne en Rusland – denk aan bloemen en pootaardappelen – is opeens weggevallen. De landbouwproductie in Europa wordt belemmerd door de hoge energieprijzen. Zo zijn er al Nederlandse tuinders die hun kassen niet meer verwarmen met duur aardgas.
Kunstmest
Voorts heeft de boycot van Europa tegen Rusland en Wit-Rusland gevolgen voor ons land, vervolgt Bergevoet. De import van kunstmest uit Wit-Rusland valt weg, net als de import van hout uit dat land om pallets van te maken. Vooral dat laatste heeft veel impact, want het land levert een kwart van het hout voor pallets in de wereld. Die pallets zijn belangrijk voor het voedseltransport.
Transport
Ook voorziet Bergevoet andere transportproblemen. Veel Oekraïense vrachtwagenchauffeurs die rijden voor Poolse transportondernemingen zijn teruggegaan naar Oekraïne om te vechten tegen de Russen. Daardoor neemt het tekort aan vrachtwagenchauffeurs in Europa toe. En zelfs de biologische vleesproductie in Nederland wordt aangetast door de oorlog. De biologische veehouderij maakt nu gebruik van gmo-vrije soja uit Oekraïne. Het vinden van alternatieven is niet gemakkelijk, schat Bergevoet.
