Er gaat dit jaar geen Spinoza-prijs naar Wageningen. Delft, Eindhoven, Leiden en Groningen strijken met de eer.
Met Spinoza’s voor Jan van Hest (TU- Eindhoven) en Nynke Dekker (TU Delft) zijn de technische universiteiten sterk vertegenwoordigd. Van Hest (1968) is hoogleraar bio-organische chemie. Hij krijgt de door de NWO teogekende prijs voor de ontwikkeling van nieuwe materialen door kunstmatig gemaakte moleculen te combineren met biologische componenten. De materialen kunnen onder meer worden gebruikt om medicijnen door het lichaam te transporteren.
Kankercellen
De Delftse hoogleraar moleculaire biofysica Nynke Dekker (1971) heeft volgens de NWO pionierswerk verricht in haar vakgebied. Ze laat onder meer zien hoe chemotherapieën op moleculair niveau kankercellen doden. Ze ontwikkelt bovendien allerlei nanotechnologische gereedschappen voor haar onderzoek aan DNA- en RNA-moleculen en hun interacties met onder meer enzymen.
De Leidse hoogleraar chemische immunologie Sjaak Neefjes (1959) ontvangt de prijs voor zijn multidisciplinaire manier van werken. Hij combineert inzichten uit de chemie, celbiologie, immunologie en biochemie om processen in één enkele cel te bestuderen. Dat leidt volgens NWO tot baanbrekende ontdekkingen over de werking van het afweersysteem, die de strijd tegen kanker, infectieziekten en auto-immuunziekten vooruit helpen.
Kant-expert
De enige geesteswetenschapper onder de vier Spinozalaureaten is hoogleraar ethiek Pauline Kleingeld (1962) van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij is een internationaal toonaangevende Kant-expert. NWO roemt haar interpretatie van Kants ethiek en politieke filosofie die nieuwe perspectieven biedt op moreel universalisme, autonomie, de vrije wil en kosmopolitisme. Ook legt ze Kants racistische en seksistische vooroordelen langs de meetlat.
Naast de Spinoza-premies zijn ook Stevin-premies toegekend voor onderzoek met groot maatschappelijk impact. Deze prijzen gaan naar Linda Steg (1965, hoogleraar Omgevingspsychologie, RU Groningen) en Ton Schumacher (1965, hoogleraar Immuuntechnologie, Leiden en Antoni van Leeuwenhoek). Alle prijswinnaars ontvangen 2,5 miljoen euro, te besteden aan hun verdere wetenschappelijke werk. De uitreiking vindt plaats op woensdag 30 september.
WUR
De Spinoza-premies werd in 1995 door de NWO ingesteld. Wageningen moest tot 2007 wachten op een eerste winnaar, toen entomoloog Marcel Dicke er eentje kreeg. Microbioloog Willem de Vos (2008) en aquatisch ecoloog Marten Scheffer (2009) volgden kort daarop. Daarna bleef het lang stil. Totdat twee jaar geleden microbioloog John van der Oost er eentje mocht ontvangen.