Honderden miljarden aan investeringen van Nederlandse banken, verzekeraars en pensioenfondsen kunnen in rook opgaan door biodiversiteitsverlies, constateren De Nederlandsche Bank (DNB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Een wake-up call? Emeritus hoogleraar Matthijs Schouten (Ecologie en Natuurbeheer) moet het nog zien.
Tekst: Marieke Enter
Volgens PBL en DNB zijn de Nederlandse financials kwetsbaar voor biodiversiteitsverlies bij onder andere hun 500 miljard aan investeringen in bedrijven die (zeer) afhankelijk zijn van ecosysteemdiensten. Schouten: ‘Inzicht in de economische waarde van biodiversiteit – of in bredere zin: natuur – is niet nieuw. Er is bijvoorbeeld allang wetenschappelijk bewezen dat natuur wezenlijk bijdraagt aan het welzijn van mensen en alleen al in Nederland minstens 2 miljard euro per jaar aan zorgkosten uitspaart. Ook weten we al tijden dat recreatie in de natuur miljarden euro’s per jaar oplevert en, omgerekend naar areaal, per hectare misschien nog wel meer dan landbouw. Toch zien we dat allemaal níet terug in de economische modellen die Nederland hanteert. Daarin schittert de natuur door afwezigheid.’
Zal dit onderzoek van PBL/DNB daar verandering in brengen?
‘Ik betwijfel het. In de politiek wordt de economische waarde van natuur al decennialang zwaar onderschat. Dat DNB en het PBL nu zo nadrukkelijk waarschuwen voor de economische en financiële risico’s van het verlies aan biodiversiteit, vind ik op zich een goede ontwikkeling. Maar de maatschappij is zó gewend om de natuur voor lief te nemen, om haar te zien als een consumptiegoed dat je naar hartenlust mag benutten zonder er ooit een prijs voor te betalen… Ik betwijfel of de waarschuwing van DNB en PBL genoeg impact heeft om het tij te keren. Ik verwacht dat de afgelopen lockdownperiode veel meer invloed heeft op ons denken over de natuur.’
Omdat we de natuur nu zónder verkeersherrie, vliegtuigstrepen en luchtvervuiling hebben meegemaakt, bedoelt u?
‘Ja. Hier in Nederland was dat soms al een hele belevenis, dus moet je nagaan hoe dat bijvoorbeeld in Delhi was: jonge mensen hebben daar voor het eerst in hun leven de toppen van de Himalaya aan de horizon kunnen zien. Zo’n ervaring kan een life changing impact hebben. Van de impact van zo’n PBL-rapport heb ik niet al te hooggespannen verwachtingen, maar ik ben wel hoopvol dat de coronacrisis een wezenlijke verandering teweegbrengt. Vooral jongere generaties willen het echt over een andere boeg gooien, merk ik.’