Foto Shutterstock Digitale innovaties kunnen vervelende bijeffecten hebben die soms moeilijk te voorzien zijn, zegt datawetenschapper Sjaak Wolfert.
En dan doelt hij niet alleen op etnisch profileren met behulp van gezichtsherkenningssoftware. Hij wijst op de voedselbezorgdienst thuisbezorgd.nl die de levering van maaltijden in Nederland zodanig naar zich toe trekt dat individuele restaurants weinig alternatieven hebben en zich wel moeten aansluiten bij thuisbezorgd.nl.
Hoe voorkom je zo’n afhankelijkheid? Door vroeg na te denken over de vormgeving van digitale innovatie, zegt Wolfert. Hij was de afgelopen jaren projectleider van het EU-project Internet of Food and Farm 2020, dat digitale innovaties onderzocht en begeleidde.
Techreuzen
Zo initieerden landbouwbedrijven als Agrifirm, CRV en FrieslandCampina een digitaal platform met data van melkveehouders. Boeren kunnen lid worden van dit JoinData-platform, zegt Wolfert, maar in de statuten staat nadrukkelijk vermeld dat dit platform niet kan worden overgenomen door een techbedrijf. Zo waarborg je dat boeren niet afhankelijk worden van techreuzen bij gebruik van sensoren en digitale software in de stal.
Verantwoorde digitale innovaties zijn complexe trajecten, aldus Wolfert, omdat je tegelijkertijd moet kijken naar de technologie, economie en de maatschappelijke inbedding. Zo bleek tijdens het Europese project Internet of Food and Farm dat er maar liefst dertig start-ups bezig zijn met sensoren om de gezondheid van koeien te monitoren. Zijn project zorgde ervoor dat de start-ups met elkaar in gesprek gingen en besloten om kennis te delen of juist hun producten te differentiëren.
Hubs
Wolfert wil nu een netwerk van Smart Agri Hubs oprichten in Europa, waarbij ondernemers in lokale netwerken aan innovaties werken en informatie kunnen uitwisselen met andere hubs. ‘Stel dat Spaanse tuinders een sensor willen ontwikkelen om de ziektedruk in paprika te monitoren. Dan kunnen ze eerst vragen: is dat elders al eens geprobeerd?’
De lezing in Brussel is hier via livestream te volgen op woensdag 22 september om 14.30 uur en is daarna op diezelfde website beschikbaar.
