Arne Hendriks bij de Algaemist in Museum Rijswijk: ‘De hand is een symbool om elkaar eerst eens te leren kennen voordat we vragen stellen. De tempel is bedoeld voor het verrijken van een cultuur rondom algen, zodat we die ook op een niet utilitair niveau erkennen.’ Foto Anja Janssen Tekst Anja Janssen
Het contract van Arne Hendriks als artist in residence van WUR is afgelopen. Hij legde zich anderhalf jaar lang toe op het onderwerp eiwittransitie. Met een ‘droomexperiment’ van algenonderzoeker Rick Wieggers, zwaait hij af.
In Museum Rijswijk opende afgelopen zondag de Textiel Biënnale rondom het thema Food for thought. Een van de tentoongestelde werken is van kunstenaar Arne Hendriks. Hij vond zijn inspiratie voor het werk in zijn samenwerking met AlgaeParc van WUR.
Ideaal onderzoek
In een algenreactor in het museum groeien gelijktijdig drie verschillende algenstammen. Het is het ‘droomexperiment’ van operational manager Rick Wieggers van AlgaeParc dat hij samen met Arne Hendriks opzette. ‘Arne vroeg wat mijn ideale onderzoek zou zijn. Mijn eerste antwoord was: een zelfvoorzienende algenreactor die je op een willekeurige plek op aarde neer kunt zetten om algen te produceren. Dat was praktisch niet haalbaar, dus mijn tweede ingeving was om in één reactor meerdere algen tegelijkertijd te kweken met elk een eigen toepassing.’
Wetenschappelijk gezien, hadden we de proef moeten stoppen
Algenonderzoeker Rick Wieggers
In het voorjaar liep deze proef voor het eerst, in een kleine reactor – Algaemist gedoopt – in het kassencomplex aan de Bornsesteeg waar AlgaeParc huist. Dat experiment mislukte door een menselijke fout – de luchttoevoer werd per ongeluk een paar dagen afgesloten. In eerste instantie baalde Wieggers daarvan. ‘Wetenschappelijk gezien hadden we de proef moeten stoppen.’ Maar Hendriks keek er anders naar. ‘Het proces is mijn werk. Samen zoeken naar betekenis en dat alles is steeds in beweging. Voor mij was dit incident bijna een geschenk.’
Toeval
Het veranderde ook hoe Wieggers ertegen aankeek. ‘We hebben de proef door laten lopen omdat het interessant is om te zien hoe de algen reageren op zo’n incident.’ Het bleek dat de alg Tisochrysis lutea de crisis het beste doorstond. ‘Door toeval ontdek je soms heel andere dingen dan je verwacht had.’
Hendriks’ contract als artist in residence is inmiddels afgelopen, maar hij is nog lang niet klaar in Wageningen. ‘Ik geloof dat iedereen een kunstenaar is. Dat iedereen de capaciteiten heeft om dat aspect van zichzelf te ontwikkelen. Alleen krijgt het bij sommige mensen maar heel weinig ruimte. Ik zou de individuele ruimte voor de kunstenaar in ieder mens bij WUR willen vergroten, zodat de artist in residence – de creatieve, artistieke manier van naar de wereld kijken – in ieder mens zelf huist.’
De opvolger van Arne is kunstenaar Remco de Kluizenaar. Hij ontwikkelde inmiddels een computerspel waar je tijdens het spelen direct kunt zien wat het effect is van je voedselkeuzes op je ecologische voetafdruk.
