De Wageningse ontwikkelingseconoom Maarten Voors onderzocht met Amerikaanse onderzoekers de invloed van de Community Care Centres (CCC) in Sierra Leone tijdens de epidemie. CCC’s zijn kleine veldhospitalen met hooguit acht bedden waar lokale mensen werkten en uitleg gaven over preventie en controle van het ebolavirus.
Vertrouwen
De bevolking op het platteland bleek meer vertrouwen in deze centra te hebben dan in de grotere behandelcentra, waar meer dan 100 ebolapatiënten onder een veel strikter veiligheidsregime werden behandeld. Een groot deel van de bevolking had geen vertrouwen in de ‘westerse’ centra. Besmette Sierra Leonezen meden deze grote centra en de zieken verscholen zich in de dorpen. Daardoor stagneerde de aanpak van de epidemie. In dorpen met Community Care Centres lieten de bewoners zich juist vaker testen, waardoor de epidemie beter bestreden kon worden.
Bevallingen
In een tweede paper over de ebolacrisis komen Voors en collega’s tot eenzelfde conclusie. In de jaren voor de ebola-uitbraak had de overheid van Sierra Leone met geld van de Wereldbank een project opgezet om dorpelingen nauwer te betrekken bij lokale klinieken. Dit had direct resultaat. In de betrokken klinieken waren meer bevallingen en vaccinaties en was de kindersterfte lager. Tijdens de ebola-epidemie kwamen bij deze klinieken meer mensen om getest te worden; gemiddeld 60 procent meer dan bij klinieken die geen verbinding met de bevolking hadden gezocht.
Quarantaine
Het grotere aantal tests leidde tot betere quarantainemaatregelen van ebolapatiënten, waardoor de epidemie in die dorpen sneller afvlakte. Ook de Wageningse onderzoeker Harro Maat van de leerstoelgroep Kennis, Technologie en Innovatie, die de ebolabestrijding kwalitatief onderzocht, komt tot de conclusie dat vertrouwen in het gezondheidssysteem een belangrijke rol speelde bij de ebolabestrijding.
Corona
De inzichten uit Sierra Leone zijn volgens Voors van belang in de huidige coronacrisis. ‘Ook nu is vertrouwen in gezondheidsinstanties van groot belang om de corona-uitbraak onder controle te krijgen. Dit speelt met name in landen waar de bevolking een laag vertrouwen in de overheid heeft, zoals in veel Afrikaanse landen. Ten eerste moeten landen voldoende tests en mondkapjes hebben, maar de communicatie van de overheid om de bevolking te betrekken bij de coronabestrijding en het vergroten van het vertrouwen in de gezondheidszorg zijn zeker zo belangrijk. Zonder dat vertrouwen verschuilen de zieken zich, heb je geen zicht op de verspreiding van het virus en kun je geen adequate maatregelen nemen.’