In de nieuwe cao voor de universiteiten is het terugdringen van tijdelijke contracten een belangrijk onderwerp. De nieuwe afspraken wijzen volgens vakbond FNV op een cultuuromslag. De universitaire werkgevers zelf spreken van ‘een mooie stap’. Maar wie krijgen er dan vaste contracten?
De afspraken zijn gemaakt voor hoogleraren, universitair hoofddocenten (UHD), universitair docenten en ondersteunend personeel. Van alle hoogleraren heeft 8 procent een tijdelijke aanstelling. Dat geldt voor 5 procent van de UHD’s. Dat is een bijzonder laag percentage. Voor hen zijn deze afspraken eigenlijk niet bedoeld.
De nieuwe cao richt zich daarmee vooral op universitair docenten, van wie vijf jaar geleden meer dan dertig procent een tijdelijk contract had en nu nog maar 26 procent. Die dalende lijn willen de vakbonden doorzetten.
Maar hoe zit het met overige docenten en wetenschappers? Die vallen met de nieuwe cao buiten de boot. ‘We konden inderdaad voor hen niet dezelfde dingen doen’, zegt werkgeversorganisatie VSNU tegen de Volkskrant. Pas als er extra geld komt – de universiteiten willen 1,1 miljard euro per jaar erbij – zou dat kunnen veranderen.
Enorme verschillen
De verschillen tussen universiteiten zijn enorm. In Delft hebben universitair docenten vrijwel allemaal een vaste baan, aan de Erasmus Universiteit Rotterdam werkt 57 procent op een tijdelijk contract. Wageningen zit met 26 procent precies op het gemiddelde van alle universiteiten.
Zulke verschillen zijn er ook voor de postdocs en overige docenten. Aan de Universiteit van Amsterdam heeft 59 procent van deze groep een tijdelijk contract, maar aan de Universiteit Utrecht is dat 89 procent. Ook hier ziet Wageningen met 74 procent op het landelijk gemiddelde.
Achter die verschillen zit beleid. Maar het heeft weinig te maken met de 1,1 miljard euro die de universiteiten wel of niet gaan krijgen van het volgende kabinet. Sterker nog, ook de nieuwe cao ziet postdocs als functies ‘die naar hun aard het gebruik van dienstverbanden voor bepaalde tijd rechtvaardigen’. Zij mogen nog steeds een vierjarig contract krijgen.
Minder vast
Vast werk wordt in de nieuwe cao zelfs iets minder vast. De ontslagbeschermingstermijn bij reorganisaties wordt verkort van tien maanden nu naar drie maanden in 2025, waar de normale opzegtermijn van drie of vier maanden bovenop komt.
De vakbonden en werkgevers leggen het onderhandelaarsakkoord nu voor aan hun achterbannen. Voor 1 augustus moet duidelijk zijn of zij ermee instemmen. De onderhandelingen voor de nieuwe cao voor Wageningen Research zijn nog gaande.