De campus. Foto Marte Hofsteenge Leenstelselgeldinvesteringen? Kwaliteitsafspraken? Hoe zat het ook alweer?
Toen het leenstelsel werd ingevoerd kwam er geld vrij voor universiteiten om het onderwijs mee te verbeteren. Universiteiten mochten zelf beslissen waar dat geld aan besteed moest worden, zolang het de onderwijskwaliteit ten goede komt. In Wageningen ging het om 37 miljoen euro; de raad van bestuur deed daar nog een bedrag van 2.7 miljoen euro bovenop.
In samenwerking met studenten, medewerkers en de medezeggenschap werden doelen gemaakt voor de periode 2019-2024: de kwaliteitsafspraken. WUR investeert de vrijgekomen leenstelselgelden in kleinschalig onderwijs (bijvoorbeeld door extra personeel aan te nemen); meer en betere studiebegeleiding; onderwijsdifferentiatie (bijvoorbeeld door te investeren in skills-onderwijs en student challenges); professionalisering van de onderwijsstaf; en adequate faciliteiten.
Tussenstand
Hoe het ervoor staat met de investeringen van de kwaliteitsafspraken wordt online bijgehouden. Ook documenten zoals jaarverslagen worden openbaar gedeeld. Onlangs verscheen het tweede jaarverslag, van 2020 dus, online. Wat is de tussenstand?
In grote lijnen ligt de realisatie van de kwaliteitsafspraken goed op schema, vertelt strategisch beleidsmedewerker Eva Verschoor: ‘Ik schat dat we zo’n negentig procent van de plannen voor de afgelopen twee jaar hebben gerealiseerd. Inmiddels hebben 37 leerstoelgroepen extra staf aangenomen; vanaf 2022 zal dat gelden voor nog meer leerstoelgroepen. Dat heeft effect op hoe vakken worden gegeven, thesisbegeleiding, enzovoort. Ook is er meer aanbod als het gaat om zelfontwikkeling en carrièrevoorbereiding. Qua faciliteiten kunnen studenten een laptopverhoger en een los toetsenbord met korting aanschaffen, wat de kans op CANS/RSI verlaagt. Er zijn meer studieadviseurs en studentpsychologen aangenomen. Er is een professionaliseringsfonds voor docenten opgezet waar docenten zelf met initiatieven kunnen komen voor scholing.’
Coronavertraging
Toch heeft de coronapandemie wel invloed gehad op de realisatie van sommige projecten uit de kwaliteitsafspraken, aldus Verschoor. ‘Een aantal projecten loopt vertraging op als gevolg van de coronamaatregelen voor het onderwijs. Dat geldt bijvoorbeeld voor het Skills-onderwijs project, waarin skills of vaardigheden structureler in onderwijsprogramma’s onderwezen worden. De juiste randvoorwaarden om daarmee te beginnen zijn gerealiseerd en op de achtergrond staat alles klaar, maar door de coronapandemie moest alle focus opeens op het zo goed mogelijk geven van online onderwijs. In 2021 zullen we het Skills-onderwijs breed implementeren.’
Ik schat dat we zo’n negentig procent van de plannen voor de afgelopen twee jaar hebben gerealiseerd.
Strategisch beleidsmedewerker Eva Verschoor
Een ander project dat door corona minder goed loopt dan gehoopt, is het studenteninitiatievenfonds. Student Food Technology Sybren Zondervan is als studentassistent beleid betrokken bij de kwaliteitsafspraken. ‘De initiatieven zijn een stuk goedkoper in coronatijd omdat ze online zijn of zijn vertraagd, omdat een online setting niet passend was. Zo blijft het geld voor bijvoorbeeld de huur van locaties of catering in de pot zitten. Daardoor is er nog veel geld voor leuke initiatieven. Als studenten een goed idee hebben kunnen ze ook dit jaar nog contact met ons opnemen.’
(On)zichtbare resultaten
Zondervan is onder meer betrokken bij het dashboard waarop de voortgang van de kwaliteitsafspraken te zien is. ‘Als student is het soms moeilijk om de resultaten van de kwaliteitsafspraken zelf te zien. Meestal volg je niet twee keer hetzelfde vak, dus als dat vak beter is geworden omdat er een extra docent bij betrokken is, merken de meeste studenten dat niet. Maar als je bijvoorbeeld kijkt naar de thesisevaluaties, dan zie je dat de vraag “was je thesisbegeleider beschikbaar wanneer je hem/haar nodig had?” sinds het begin van de kwaliteitsinvesteringen elk jaar positiever wordt beantwoord. Dus als student zie je niet alles, maar er gebeurt een hoop op de achtergrond.’
Als student zie je niet alles, maar er gebeurt een hoop op de achtergrond.
Studentassistent beleid Sybren Zondervan
Een zichtbaar resultaat van de kwaliteitsafspraken is de oprichting van het Student Training & Support centre. Zondervan: ‘De kwaliteitsafspraken bieden veel extra mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling en extra ondersteuning om hier je eigen keuzes in te maken. In het online Student Training & Support centre komt dit mooi samen in de vorm van trainingen, mentale hulp, zelfontwikkeling, begeleiding en carrièrevoorbereiding. Dat vind ik echt een mooi resultaat.’
Omslagpunt
Renee Rooijakkers is vanuit de studentenraad en de WUR council betrokken bij de kwaliteitsafspraken. ‘Als medezeggenschap kijken we heel kritisch dat het leenstelselgeld niet wordt gebruikt om bijvoorbeeld coronaschade op te lappen. De kwaliteitsafspraken zijn bedoeld om bottlenecks van vóór corona op te lossen. Voor de coronaschade heeft de overheid extra geld vrijgemaakt in het Nationaal Programma Onderwijs.’ Rooijakkers is tevreden met de realisatie tot nu toe. ‘Er zijn nieuwe projecten opgezet door het vrijgekomen geld. Andere projecten hebben een boost gekregen doordat er meer budget vrij is gekomen, zoals de student challenges en Student Career Service.’
Verschoor en Zondervan zien dat de leenstelselgelden zorgen voor een soort ‘omslagpunt’. Verschoor: ‘Er komt bijvoorbeeld geld vrij voor ongeveer 0,3 fte voor extra staf per leerstoelgroep, maar door de leenstelselgelden te combineren met andere potjes, worden er vaak méér dan die 0,3 fte aangenomen. Dat maakt het effect van de investering een stuk groter.’