Foto Guy Ackermans De zelftesttest is vrijwillig, legt opleidingsdirecteur Voeding en Gezondheid Rolf Marteijn vooraf uit. Maar geen van de deelnemers aan het practicum Human Infectious Diseases haakt af. Het gewone practicum zit erop, de test is een toetje. Wel een passend toetje overigens: docent Gorben Pijlman (Virologie) heeft hen zojuist een klein stukje eiwit van de spikes van het coronavirus laten analyseren. De Britse variant.
Met de zelftestproef wil Marteijn ervaring opdoen met het zelftesten door studenten. De testen moeten in periode zes meer onderwijs op de campus en meerdaagse practica in het veld mogelijk maken. Studenten kunnen in dat geval vooraf thuis een gratis zelftest doen. Kunnen, want verplicht is het niet, benadrukt Marteijn. ’Het is geen toegangstest tot onderwijs. Testen is vrijwillig, maar we dringen er natuurlijk wel op aan.’
Het is best raar om dit bij jezelf te doen
Annet Clerx, bachelor Voeding en Gezondheid
Annet Clerx, bachelor Voeding en Gezondheid, leest aandachtig de gebruiksaanwijzing voordat ze aan de slag gaat. Ze heeft al eens een pcr-test bij de GGD ondergaan. Dit is anders. ‘Het is best raar om dit bij jezelf te doen.’ Dit staafje moet bijvoorbeeld horizontaal in je neus en niet verticaal zoals in de teststraat. En veel minder diep, maar 2,5 centimeter. Toch rolt al snel een traan over haar wang.
Het is een reflex. ‘Het doet geen pijn’, zegt ze. ‘Die bij de GGD gaat veel dieper.’ Een paar handelingen later is het wachten op het testresultaat. Eén controlestreepje is goed, een tweede (test)streep betekent foute boel. De controlestreep ontwikkelt zich heel snel. Vervolgens is het een kwartiertje wachten. De teststreep verschijnt niet. Ze is dus niet besmettelijk. Dat geldt voor alle practicanten vandaag.
Dat biedt overigens nog steeds geen absolute garantie dat niemand het virus onder de leden heeft. ‘Het gaat om een extra vangnet’, zegt Marteijn. ‘Voor als je geen klachten hebt en niet in quarantaine bent. Om de zogeheten asymptomatische besmette personen eruit te halen.’ Het merendeel tenminste. Zelftesten als deze van Roche zijn voor ongeveer 80 procent betrouwbaar.
Teststreepje
En dan krijgt Pijlman een idee. Zal de test ook reageren op het viruseiwit dat de studenten tijdens het practicum hebben gemaakt? De proef is snel gedaan. Maar er verschijnt geen teststreepje. Jammer, maar verklaarbaar. Het eiwitfragment van het practicum is maar een heel klein onderdeel van het totale spike-eiwit. De zelftest reageert kennelijk op andere onderdelen van het eiwit.
De proef van Marteijn is desondanks geslaagd, blijkt uit de antwoorden op een kleine enquête na afloop en de vragen van de studenten. De test scoort hoge ogen op gebied van gemak en gebruiksvriendelijkheid. Met deze bijsluiter: dit is geen doorsnee groepje studenten. De studenten (allen vrouw) hebben enige practicumervaring. Marteijn wil in ieder geval ook nog testen in het veld laten doen. Werkt dit bijvoorbeeld ook in een tentje, als studenten op meerdaagse excursies zijn en het buiten kouder is?