Er wordt minder gedronken sinds corona. Beeld Shutterstock Kim Schomaker (27) is masterstudent Communication, Innovation Life Sciences. Voor haar masterscriptie onderzocht ze het alcoholgebruik van Wageningse studenten in coronatijd.
‘Ik wilde iets met studenten doen voor mijn scriptie. Tijdens de eerste lockdown was er een enquête die het welzijn van de Wageningse studentenpopulatie onder de loep nam. Daarin gaf 43 procent van de studenten aan dat ze voor de coronapandemie nooit méér dan zes glazen alcohol achter elkaar dronken. In corona steeg dat naar 75,5 procent; studenten waren dus minder excessief gaan drinken. Dat leek mij interessant voor een onderzoek.’
Drinkmotivatie
Schomaker’s onderzoeksvraag werd: in hoeverre heeft de corona-uitbraak het drinkgedrag van WUR-studenten veranderd? ‘In mijn literatuurstudie keek ik onder meer welke factoren in studentenlevens zijn veranderd door de corona-uitbraak. Daarna heb ik twintig studenten geïnterviewd, een breed pallet qua gender, bachelor- en masterstudenten en zowel internationale als Nederlandse studenten.’
In haar scriptie richt Schomaker zich op de periode net vóór corona en net na het ingaan van de eerste lockdown. ‘Ik heb gebruik gemaakt van het motivational model of alcohol use. Dat model gaat ervan uit dat er vier motivaties zijn voor alcoholgebruik die bepalen of iemand besluit wel of niet te drinken. Enhancement, oftewel drinken omdat het leuk is om dronken te zijn; social, oftewel om meer van een sociaal evenement zoals een feestje te genieten; conformative oftewel bij de groep horen; en coping, om persoonlijke zorgen en problemen te verlichten. Ik heb onderzocht of de motivaties van studenten om te drinken zijn veranderd in coronatijd en of die het veranderde alcoholgebruik kunnen verklaren.’
Een ‘goede student’
Uit de interviews blijkt dat veel studenten drinken in je eentje als problematisch beschouwen. Schomaker: ‘Ze vinden dat dat niet hoort, want dat is alcoholisme en ze vinden zichzelf geen alcoholist. Studenten vinden dat drinken in een sociale setting thuishoort. Tien pils drinken in je eentje is niet okay, maar als je het met je vrienden doet is het wél geaccepteerd.’
Tien pils drinken in je eentje is niet okay, maar als je het met je vrienden doet is het wél geaccepteerd
‘Zulke normen worden vaak doorgegeven van oudere studenten op de nieuwe generatie. De oudere studenten laten zien hoe je alcohol moet drinken en hoe je zogenaamd een goede student bent. Dat zie je ook terug in regels op sommige sociëteiten: daar is het bijvoorbeeld niet toegestaan om slechts één biertje te halen aan de bar. Zo leren ze nieuwe studenten dat je niet alleen moet drinken.’
De meeste geïnterviewden waren voor de corona-uitbraak vaak dronken op feestjes, zegt Schomaker. ‘Ze drinken om te genieten van een feestje, om een band op te bouwen met medestudenten en om erbij te horen. Vooral de jongere studenten hadden het idee dat veel drinken hoort bij het studentenleven. Als je vrijdag niet brak in de collegezaal zit, is er iets mis. Naarmate studenten ouder worden, wordt dat iets minder extreem.’
Coping
Na de corona-uitbraak ging meer dan de helft van de geïnterviewde studenten fors minder drinken; sommigen stopten zelfs helemaal met alcohol. ‘Studenten vinden dat drinken hoort bij het studentenleven. Maar in hoeverre voel je je nog student als je niet meer op de campus komt en daarna geen borrels hebt?’ Het deel dat nog wel dronk, deed dat vaker vanuit andere overtuigingen dan vóór de corona-uitbraak, zegt Schomaker. ‘Die zeiden dingen als: corona is gek en beangstigend, je moet iets doen om er wat van te maken.’
Studenten vinden dat drinken hoort bij het studentenleven. Maar in hoeverre voel je je nog student als je niet meer op de campus komt?
‘De drinkmotivatie verschuift daar meer richting coping: omgaan met problemen. Dat komt heel dichtbij problematisch drankgebruik. Bij deze groep zie je vaak dat ze op meer momenten zijn gaan drinken, bijvoorbeeld om de werkdag af te sluiten, maar dat ze niet zo overmatig drinken op die momenten als vóór corona. Ze drinken in absolute zin minder, maar dus wel vaker een glaasje. Het is wel goed om te benoemen dat zij in de meeste gevallen nog wel samen dronken met huisgenoten of goede vrienden, maar wel met deze nieuwe overtuigingen. Alleen drinken is dus nog steeds not done.’
Schomaker is overigens niet bang dat de drinkende studenten later alcoholisten worden. ‘Zo ver ik weet is er geen onderzoek bekend waaruit blijkt dat overmatig drankgebruik onder studenten later leidt tot alcoholisme.’
