Foto Shutterstock Grote tuinbouwbedrijven verdienen vaak meer geld dan kleine. Dat komt niet omdat ze minder kosten hebben per kilo product, zoals vaak wordt gedacht, maar omdat ze hogere verkoopprijzen ontvangen. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Evert Los.
Los analyseerde de economische en bedrijfsgegevens van zo’n 250 Nederlandse groentetelers die een lening hebben bij de Rabobank. Daarbij maakte hij onderscheid tussen telers van komkommers, tomaten en paprika. De onderlinge verschillen tussen de bedrijven zijn groot, zegt Los. Maar meestal hebben grote bedrijven een sterkere marktpositie. Ze kunnen geen hogere prijs bij supermarkten bedingen, maar ze kunnen bijvoorbeeld wel jaarrond leveren, en dat levert een gunstiger prijs op.
Kapitaallasten
Maar grotere bedrijven draaien niet altijd beter kan kleinere, vervolgt Los. Er zijn grote bedrijven met hoge kapitaallasten; ze hebben bijvoorbeeld leningen met hoge rentes afgesloten bij banken en een hoge arbeidskosten. Kleine bedrijven met weinig leningen bij de bank kunnen ook goed boeren, maar dat hangt ook af van het type groente dat ze verbouwen.
Familiebedrijven
Komkommertelers hebben meestal een kleiner bedrijf van zo’n 3 à 4 hectare, omdat de komkommerplant snel groeit, wat lastiger te managen is en veel arbeid op piekmomenten vraagt. Daarentegen kunnen trostomaten makkelijker en fabrieksmatiger worden verbouwd, zegt Los, waardoor de tomatenbedrijven over het algemeen groter zijn dan 10 hectare. Bij de tomatenbedrijven zitten ook consortia van 60 tot 80 hectare, ontstaan uit familiebedrijven waarbij vaak neven en broers de handen ineen hebben geslagen. Deze megabedrijven doen zelf veelal de distributie en marketing.
Alleen bedrijven met een goede liquiditeit en cashflow kunnen momenteel investeren
Evert Los
Terwijl komkommer en paprika overwegend standaard product zijn, zit er meer variatie, veredeling en smaakverschillen bij tomaat. En die variatie aan product leidt ertoe dat ook de verkoopprijzen van de tomatentelers meer variëren, zegt Los.
Kwetsbaar
Heeft het promotieonderzoek nog inzichten opgeleverd voor de Rabobank? ‘Telers die in de periode 2007-2016, toen de rentes hoog waren, veel geld hebben geleend en energiecontracten hebben afgesloten op een duur moment, zijn kwetsbaar. Alleen bedrijven met een goede liquiditeit en cashflow kunnen momenteel investeren.’