Foto: shutterstock Hiermee ontstaat een Wagenings platform van bijvoorbeeld virologen, ecologen, economen, dier- en communicatiewetenschappers, zegt programmacoördinator Joukje Siebenga. Erraze wordt vandaag tijdens de dies natalis van de universiteit gepresenteerd.
We willen beter voorbereid zijn op de volgende uitbraak van een gevaarlijk en besmettelijk virus. Daarbij wil WUR vooral beter zicht krijgen op zoönosen, de ziekteverwekkers die van dier op mens kunnen overspringen. ‘Wageningen Bioveterinary Research doet al veel onderzoek aan zoönosen; hoe ze de gastheer infecteren en hoe ze zich verspreiden’, zegt Siebenga. ‘Maar in dit programma gaan we veel breder kijken. We weten ook veel van de ecologie van virussen en wilde dieren, en hoe de klimaatverandering hun verspreiding en contacten beïnvloedt. Die kennis gaan we bij elkaar brengen in Erraze.’
Hotspots
Zo wil WUR de hotspots in de wereld aanwijzen waar de zoönosen van dier naar mens kunnen overgaan. Dus plekken waar wilde dieren in contact komen met vee, huisdieren en mensen. Daarbij gaat het niet alleen om de wet markets waar wilde dieren levend worden verkocht, maar ook op plekken in tropisch regenwoud waar de veehouderij oprukt. En ook de intensieve veehouderij in Nederland, waar vogelgriep van trekvogels op kippen kan overgaan, is zo’n hotspot. Door kennis over klimaatverandering en veranderend landgebruik in te brengen, krijgt Erraze ook zicht op hoe deze hotspots verschuiven.
Surveillance
Daarnaast wil het Wageningse pandemie-platform zorgen dat onbekende virussen sneller worden gedetecteerd, door gerichte surveillance in de hotspots. Dat vereist vooral meer samenwerking tussen virologen en epidemiologen, maar ook gedragswetenschappers en economen die samen het gedrag van virussen én mensen gaan modelleren. Voor deze surveillance is extra geld nodig, zegt Siebenga, want financiers trekken tot nu toe veelal de beurs als er al een uitbraak is.
Samenwerking
Samenwerking met humane gezondheidsonderzoekers in het Netherlands Centre for One Health blijft hard nodig, zegt Siebenga, want corona in de nertsenhouderij heeft geleerd dat niet alleen dieren mensen infecteren, maar ook omgekeerd. Ook zijn socialemedia-onderzoekers hard nodig voor een snelle detectie en respons bij een uitbraak. ‘Google ziet de griepgolf eerder dan het RIVM, door het zoekgedrag van mensen. Ook die data moeten we analyseren en bij elkaar brengen.’
