Een Citytree. Foto: Rosser1954 via Wikimedia Commons Een Citytree © Rosser1954 via Wikimedia Commons
De gemeente plaatste in het voorjaar van 2017 in totaal acht Citytrees, grote met mosplanten gevulde panelen, om de lucht langs de drukke Valkenburgerstraat schoner te maken. Ventilatoren zuigen lucht van de straatkant, die wordt gefilterd door de mosplanten. Op die manier zouden deze mechanische ‘bomen’ volgens de Duitse producent bijna twintig procent van het fijnstof wegvangen en zo’n vijf procent stikstofoxide.
Geen verbetering
‘Het is een heel aaibaar idee’, zegt Maarten Krol, hoogleraar Meteorologie en Luchtkwaliteit. ‘Maar je kan eigenlijk al op een bierviltje uitrekenen dat dit niet haalbaar is.’ Krol werkte mee aan een rapport dat in opdracht van de Gemeente Amsterdam werd geschreven. Daaruit blijkt dat de Citytrees geen significante verbetering van de luchtkwaliteit geven. De onderzoekers berekenden aan de hand van een realistisch computermodel dat de concentratie fijnstof met minder dan een procent daalde, in plaats van de beoogde twintig procent. ‘De lucht was zelfs wat viezer: de hoeveelheid stikstofoxide nam een halve procent toe’, zegt Krol. ‘Dat komt omdat lucht vanaf de straatkant wordt aangezogen en onvoldoende gezuiverd aan de gevelkant weer wordt uitgeblazen.’
De onderzoekers hebben niet de lucht gemeten direct rondom de Citytrees. Krol: ‘Dat is erg lastig, omdat kleine percentageverschillen moeilijk te meten zijn. Als uit ons model was gebleken dat de luchtkwaliteit wel significant zou verbeteren, dan zou onze volgende stap zijn geweest om in het lab of het veld te meten hoeveel dat dan precies is. Maar dat was dus niet nodig.’
Goed bedoeld
Volgens Krol zijn de Citytrees uiteindelijk vooral een doekje voor het bloeden. ‘Er komt veel autoverkeer langs deze straat en de omwonenden maakten zich zorgen over de luchtkwaliteit. Het is goed bedoeld van de gemeente, maar uiteindelijk eindig je met een aantal hele dure bankjes. Bovendien leidt het af van de echte problematiek, namelijk de uitlaatgassen.’
De bomenbankjes hebben de gemeente ongeveer twee ton gekost. Ze hebben er anderhalf jaar gestaan.