Het kabinet gaat alle Engelstalige bacheloropleidingen aan een taaltoets onderwerpen: kunnen ze niet in het Nederlands? Een voorproefje bij vijf van zulke opleidingen, waaronder de Wageningse bachelor Marine Sciences, laat zien dat ze hun onderwijstaal goed kunnen verdedigen.
Er komen te veel buitenlandse studenten naar Nederland, vindt een flinke meerderheid in de politiek en daarom zouden bacheloropleidingen hun onderwijstaal moeten aanpassen. De opleidingen moeten aan bepaalde criteria voldoen om ‘anderstalig’ onderwijs te mogen verzorgen of anders overschakelen op het Nederlands. Het gaat bijvoorbeeld om criteria als relevantie voor de arbeidsmarkt of het ‘inherent internationale karakter’ van de opleiding. De ligging van de opleiding – al dan niet in een krimpregio – weegt ook mee.
Welke redenen hebben opleidingen eigenlijk voor het aanbieden van Engelstalig onderwijs en wat denken de studenten en docenten van een overstap op het Nederlands, wilde de minister weten van de Inspectie van het Onderwijs. Die deed daarop uitgebreid onderzoek met diepte-interviews bij vijf afzonderlijke universitaire bacheloropleidingen.
Weloverwogen en zorgvuldig
Alle vijf opleidingen dragen ongeveer dezelfde redenen aan. Het klinkt allemaal weloverwogen en zorgvuldig, vindt de inspectie. De arbeidsmarkt is internationaal georiënteerd, zeggen de opleidingen bijvoorbeeld of er zijn internationale studenten nodig vanwege tekorten op de arbeidsmarkt. ‘Daarnaast zijn onderwijs en onderzoek sterk verweven’, concludeert de inspectie. ‘Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door internationale onderzoekers.’
De vijf opleidingen zien het niet zitten om naar het Nederlands te switchen. Ze vrezen voor verlies van personeel en studenten, wat ten koste gaat van de werkdruk voor achterblijvende docenten en de kwaliteit van het onderwijs. Van de studenten hoeft de overstap naar Nederlandstalig onderwijs ook niet.
Taaltoets
De grote vraag is nu: zouden deze opleidingen de toets overleven? Daarover zegt de inspectie niets. Dat kan ook niet, want een andere toezichthouder (de Commissie Doelmatigheid Hoger Onderwijs) gaat de toets uitvoeren.
De vijf onderzochte opleidingen zijn Biomedical Engineering (Groningen), Data Science & Artificial Intelligence (Leiden), Econometrie en Operationele Research (deels tweetalig, Tilburg), Marine Sciences (Wageningen) en Sociale Geografie & Planologie (Engelstalige en tweetalige variant, UvA).